تغییر نام و نام خانوادگی یک انتخاب مهم در زندگی انسان است. اهمیت نام مناسب بر هیچ کس پوشیده نیست. انسان‌ها هر روز بارها و بارها نام خود را از زبان دیگران می‌شنوند و احتمالا نام هر فرد، پرتکرارترین کلمه‌ای است که او در طول زندگی می‌شنود.
با توجه به این که انتخاب اسم و شهرت اشخاص در هنگام تولد توسط والدین او انتخاب می‌شود و خود شخص هیچ نقشی در تعیین آن نداشته است. هنگامی که فردی به سن قانونی رسید، اگر نام یا نام خانوادگی انتخاب شده را به دلایلی (مثلا نامناسب بودن معنی آن یا طولانی بودن واژه‌ها ) مناسب ندانست، می‌تواند نسبت به تغییر نام و نام خانوادگی خود با رعایت شرایطی اقدام کند. در این مطلب از مجله دلتا به موضوع مراحل تغییر نام و نام خانوادگی می‌پردازیم.
برای تغییر نام و نام خانوادگی کدام مرجع ذیصلاح است؟
تا چند سال قبل، افراد برای تغییر نام و نام خانوادگی باید به دادگاه مراجعه می‌کردند. اما اخیرا دیوان عدالت اداری،
اداره ثبت‌احوال را مسئول این امر نموده و این فرآیند تا حد زیادی تسهیل شده است.
به‌طور کلی چه مراحلی برای تغییر نام و نام خانوادگی باید طی شود؟
روش اول:
مراجعه به اداره ثبت احوال در مورد اسامی که در قانون پیش‌بینی شده‌است.
- شما باید با در دست داشتن اصل شناسنامه و دو برگ تصویر آن به اداره ثبت احوال مراجعه نمائید.
- بعد از تکمیل فرم درخواست مورد نظر، طبق تعرفه جاری هزینه بررسی درخواست را پرداخت کنید.
- هیأت حل اختلاف ثبت احوال پس از بررسی درخواست شما، در صورتی‌که آن را مغایر قانون ثبت احوال تشخیص ندهد، با صدور شناسنامه جدید موافقت می‌نماید.
- در این روش در مدت کوتاهی و با حداکثر دوبار مراجعه حضوری، تغییر نام به سهولت انجام می‌شود.
- اگر رأی صادره در هیأت حل اختلاف ثبت احوال بر علیه خواسته شما باشد، جای نگرانی نیست. شما هنوز فرصت دارید ظرف مدت ده روز از تاریخ ابلاغ، نسبت به این رأی در دادگاه اعتراض نمائید.
روش دوم:
مراجعه به دادگاه در مورد اسامی که صریحا در قانون به آن‌ها اشاره نشده است.
- در این روش، دادخواست تغییر نام و نام خانوادگی را در دفاتر خدمات الکترونیک قضایی، تنظیم می‌نمائید.
- خواهان، فرد متقاضی تغییر نام و خوانده اداره ثبت احوال محل صدور شناسنامه است.
- به همراه دادخواست که حاوی دلایل شما برای تغییر نام است، مدارک (شناسنامه و کارت ملی) و استشهادیه را پیوست نمائید.
- حداقل دو نفر شاهد باید این استشهادیه را امضا کرده باشند، هر چند تعداد بیشتر امضا‌کنندگان بر قوت استشهادیه می‌افزاید.
- تاریخ جلسه رسیدگی دادگاه از طریق پیامک اعلام می‌شود.
- در روز دادگاه، قاضی توضیحات شما پیرامون علت تمایل به تغییر نام و نام خانوادگی را می‌شنود.
- بنا به تشخیص قاضی، در اولین جلسه رسیدگی یا جلسه بعد از آن، شهود امضا‌کننده استشهادیه برای ادای شهادت حاضر می‌شوند.
- در جلسه دادگاه، نماینده قانونی اداره ثبت احوال (خوانده) در دادگاه حاضر است. وی طی لایحه‌ای مخالفت خود را با تقاضای خواهان ابراز می‌کند.
- خواهان (متقاضی تغییر نام) باید بتواند از دادخواست خود دفاع کند.
- پس از رسیدگی، رأی بدوی (اولیه) دادگاه صادر می‌شود. در صورت پیروزی شما در دادگاه، می‌توانید گواهی قطعیت دادنامه را از دادگاه دریافت و به اداره ثبت احوال ارائه نمائید.
- اگر رأی به نفع شما نبود می‌توانید ظرف مدت بیست روز از تاریخ صدور رأی، برای رسیدگی مجدد تقاضای تجدیدنظر نمائید.
- رأی دادگاه تجدیدنظر، قطعی بوده و لازم الاجراست.
پیشنهاد مطالعه: برای آشنایی با نکات حقوقی بیشتر مطلب فواید صلح عمری برای تقسیم ارث را مطالعه کنید.
