اثبات مزاحمت به چه صورت است؟

یکی از اقداماتی که افراد هنگام مشاهده مزاحمت می‌توانند انجام دهند این است که ضمن تماس با پلیس ۱۱۰‌، نسبت به جمع آوری دلایل و مدارک لازم برای اثبات مزاحمت اقدام کنند.

مزاحمت برای مردم از جمله جرائمی است که در قانون برای آن مجازات در نظر گرفته شده، جرمی که ممکن است برای هر قشری اعم زن یا مرد، پیر یا جوان در هر صنفی و در هر مکانی روی دهد. به همین منظور قانونگذار برای مزاحمین مجازات در نظر گرفته و مراجع قضایی در رسیدگی به این گونه جرائم حساسیت بسیاری دارند. البته افرادی که مورد اذیت و آزار قرار می‌گیرند باید آن را در دادگاه ثابت کنند. در مجله حقوقی دلتا به بررسی نحوه و چگونگی اثبات مزاحمت پرداخته شده است. در ا‌دامه با مجله دلتا همراه باشید.

شرایط اثبات دعوا

براساس قانون، هیچ کسی نمی‌تواند برای دیگری مزاحمت ایجاد کند و در غیر این صورت طبق مقررات با آن‌ها برخورد خواهد شد.
مهم‌ترین دلایل اثبات دعوا در زیر ذکر شده است.
۱.اقرار
۲.سند
۳.شاهد
۴.امارت(دلیل و مدرک)
۵.قسم
بنابراین افراد می‌توانند برای اثبات مزاحمت استشهاد محلی تهیه و همسایگان آن را امضاء یا این که از دادگاه درخواست کنند که در خصوص جرم ارتکابی تحقیق و بررسی به عمل آورد.

نحوه اثبات مزاحمت

شاکی در شکواییه از دادگاه تقاضا می‌کند که شخص، بار دیگر برای او مزاحمت ایجاد نکند. به این ترتیب مزاحم دیگر به کارها و اعمال خود ادامه نخواهد داد و در صورت درخواست رفع مزاحمت از جانب شاکی و اثبات آن در دادگاه، قاضی فرد مزاحم را مکلف به توقف و ر فع مزاحمت کرده تا به شخص شاکی خسارت مادی یا معنوی بیشتری وارد نشود.

اقدامات لازم برای مشاهده مزاحم

افراد می‌توانند ضمن تماس با پلیس ۱۱۰‌، نسبت به جمع‌آوری دلایل و مدارک لازم برای اثبات مزاحمت اقدام کنند. بنابراین ماموران پلیس در محل جرم حضور یافته و براساس مشاهدات خود می‌توانند جرم مذکور را صورت جلسه کنند.
این نوع صورت جلسه مانند شهادت شهود معتبر بوده و در دادگاه برای اثبات ادعای مزاحمت کافی خواهد بود.

مجازات مزاحمت

براساس قانون، مجازات شخص مزاحم از یک ماه تا یک سال حبس متفاوت خواهد بود و دادگاه می‌تواند مجرم را به رفع مزاحمت و بازگرداندن اوضاع به شرایط قبل از ارتکاب جرم محکوم کند.
همچنین هر کسی که موجب آزار و اذیت مردم شود و با سر و صدای خود یا دستگاه‌های تولیدکننده صدا، آرامش مردم را برهم زند یا مانع ادامه کار افراد شود، براساس قانون مجازات اسلامی به حبس سه ماه تا یک سال محکوم خواهد شد و بر اساس صلاحدید قاضی پرونده، مجازات شلاق هم برای وی در نظر گرفته می‌شود.

مطلب پیشنهادی : برای آشنایی بیشتر با اثبات و شکایت از مزاحمت همسایه مطلب “با همسایه‌ مزاحم چه کنیم؟(+ویدئو)” را مطالعه کنید.

نحوه اثبات کلاهبرداری

برای تحقق جرم کلاهبرداری لازم است اقداماتی فریبکارانه از سوی کلاهبردار انجام شود. به عنوان مثال شخصی در هنگام فروش خانه خود معایب آن را به خریدار بازگو نمی‌کند و شخص خریدار پس از خریدن ملک متوجه خرابی و معایب می‌شود. در این صورت نمی‌توان فروشنده را کلاهبردار نامید.

کلاهبرداری از جمله جرائمی است که در اثر اعتماد به افراد سودجو اتفاق می‌افتد. امروزه با توسعه و پیشرفت تکنولوژی راه‌های کلاهبرداری پیچیده‌تر و پیشرفته‌تر شده، و به همان اندازه اثبات تحقق کلاهبرداری نیز سخت‌تر و دشوارتر گردیده است. با این حال قانون کیفری کشور، شرایط مشخصی برای اثبات جرم کلاهبرداری تعیین کرده که در ادامه مجله دلتا به آن‌ها پرداخته شده است.

تعریف کلاهبرداری

جرم کلاهبرداری هنگامی رخ می‌دهد که شخصی با توسل به دروغ و یا استفاده از وسایل و ادعاهای غیرواقعی مالک را فریب دهد تا مال خود را با رضایت، در اختیار او قرار دهد.

اثبات جرم کلاهبرداری

۱.مالباخته اثبات کند، کلاهبردار با استفاده از ادعاهای دروغ و یا استفاده از وسایل و لوازم غیر‌واقعی، وی را فریب داده است. به عنوان مثال کلاهبردار به دروغ خود را پزشک، مهندس ساختمان و یا کارمند دولت و… معرفی کرده است. این مرحله یکی از سخت‌ترین مراحل اثبات کلاهبردار بودن شخص است چرا که اثبات حرف‌های دروغین بدون داشتن شاهد کار بسیار سختی است.
۲. بردن مال توسط کلاهبردار را ثابت کند. یعنی شخص متقلب پس از فریب افراد، مال آن‌ها را در اختیار خود قرار دهد.
بنابراین افراد مالباخته باید دو مورد را برای اتهام کلاهبرداری در دادگاه اثبات کنند.

• ضرر و زیان مالی قربانی
• نفع بردن کلاهبردار از بردن مال وی

در صورتی که به هر دلیلی این دو مورد در دادگاه ثابت نشود، نمی‌توان به کسی اتهام کلاهبرداری را وارد کرد.

شرایط تحقق کلاهبرداری

۱. برای تحقق جرم کلاهبرداری لازم است اقداماتی فریبکارانه از سوی کلاهبردار انجام شود. به عنوان مثال شخصی در هنگام فروش خانه خود معایب آن را به خریدار بازگو نمی‌کند و شخص خریدار پس از خریدن ملک متوجه خرابی و معایب می‌شود. در این صورت نمی‌توان فروشنده را کلاهبردار نامید. زیرا در این مثال نگفتن حقیقت، دلیل بر دروغ گفتن نیست. حتی اگر فروشنده به طور عمد ایرادات را بیان نکرده باشد.
۲. وسایلی که کلاهبردار برای فریب مال‌باخته استفاده کرده تقلبی باشد.
۳. مال‌باخته با وجود ناآگاهی و عدم اطلاع از تقلبی بودن وسایل فریب کلاهبردار را خورده باشد.
۴. اموال برده شده و تصرف شده توسط کلاهبردار متعلق به دیگری باشد.

مجازات جرم کلاهبرداری

با توجه به نوع، شرایط وقوع و عوامل مخففه و مشدده در کلاهبرداری، میزان مجازات تعیین شده برای آن متفاوت است. اما باید در نظر داشت که در تمامی انواع مجازات ها علاوه بر مجازات معین شده، کلاهبردار باید اصل مال را به صاحبش برگرداند. مجازات جرم کلاهبرداری به دو نوع ساده و مشدد تقسیم می‌گردد که در زیر هر یک را به تفکیک بیان شده است.

مجازات کلاهبرداری مشدد

به جرمی کلاهبرداری شدید گفته می‌شود که مرتکب کارمند دولت یا شهرداری‌ها و نهادهای انقلابی باشد و یا مرتکب، خود را مامور دولت و موسسات دولتی معرفی کند. همچنین در جرم کلاهبرداری، اگر مرتکب برای انجام جرم کلاهبرداری عموم مردم را از طریق وسایل جمعی مثل تلویزیون، رادیو و روزنامه فریب دهد، به این نوع از کلاهبرداری که ضرر آن به امنیت اجتماعی و اقتصادی عموم مردم وارد می شود جرم کلاهبرداری شدید گفته می‌شود. در این صورت مرتکب علاوه بر اصل مال، به حبس از ۲ تا ۱۰ سال و انفصال از خدمات دولتی تا ابد و پرداخت جزای نقدی محکوم خواهد شد.

مجازات کلاهبرداری ساده

جرم کلاهبرداری که هیچ کدام از موارد کلاهبرداری مشدد نباشد، شامل جرم کلاهبرداری ساده خواهد بود، چون در این نوع جرم، وسعت ضرر و زیان به مراتب کمتر از جرم مشدد است و گستردگی جرم کلاهبرداری مشدد را نخواهد داشت و بیشتر در میان معاملات ساده میان مردم اتفاق می‌افتد. مجازات جرم کلاهبرداری ساده، حبس از ۱ سال تا ۷ سال و پرداخت جزای نقدی معادل مالی که دریافت کرده است و همچنین کلاهبردار باید اصل مال را به صاحبش برگرداند. شایان ذکر است در صورت وجود دلایل و مدارکی مبنی بر تخفیف مجازات، دادگاه برای متهم حداقل مجازات حبس و انفصال ابد از خدمات دولتی در نظر می‌گیرد، ولی نمی تواند به تعلیق مجازات حکم دهد.

مطلب پیشنهادی : برای آشنایی بیشتر با جرم کلاهبرداری ملکی مطلب “کلاهبرداری ملکی ؛ و راه های پیشگیری از آن” را مطالعه کنید.

مطالب بیشتر در مجله حقوقی دلتا....

سوءاستفاده از عکس دیگران در فضای مجازی

در قانون مجازات اسلامی؛ تصاویر، فیلم‌ها و سایر اطلاعات کاربران در فضای مجازی مورد حمایت قرار گرفته و افرادی که نسبت به انتشار اطلاعات افراد اقداماتی انجام می‌دهند ممکن است تحت شرایطی مجرم شناخته شوند.

از جرائمی که در فضای مجازی رخ می‌دهد کلاهبرداری، مزاحمت‌های اینترنتی، فروشگاه‌های کاذب و … است. اما یکی از شایع‌ترین این جرایم سوء استفاده از عکس‌های خصوصی و شخصی افراد است. در واقع سوءاستفاده از عکس‌های پروفایل افراد یا عکس‌هایی که اشخاص در فضای مجازی منتشر کرده‌اند از جمله جرائمی است که با پیشرفت تکنولوژی، باعث به وجود آمدن پرونده‌های بسیاری در دادگاه‌ و مراجع قضایی شده است. در مجله دلتا به بررسی جرم استفاده از عکس دیگران در فضای مجازی پرداخته شده است. با مجله حقوقی دلتا همراه باشید.

 

جرم استفاده از عکس دیگران در فضای مجازی

در قانون مجازات اسلامی؛ تصاویر، فیلم‌ها و سایر اطلاعات کاربران در فضای مجازی مورد حمایت قرار گرفته و افرادی که نسبت به انتشار محتوا‌های افراد اقداماتی انجام می‌دهند ممکن است تحت شرایطی مجرم شناخته شوند. در ادامه به موارد بارز این جرم اشاره شده است.

جرم استفاده از عکس پروفایل دیگران

این جرم زمانی محقق می‌شود که فردی عکس خود را روی پروفایل خود قرار داده و دیگری عکس وی را به نحوی تغییر دهد که موجب هتک حیثیت فرد شود، مثلا نوشته نامتعارفی بر آن بیفزاید یا صاحب تصویر را در شبکه‌های اجتماعی گوناگون، فردی غیر اخلاقی معرفی کند. در این حالت با طرح شکایت و اثبات اتهام، ممکن است فرد خاطی به حبس یا جزای نقدی محکوم شود.

سوءاستفاده از عکس در اینستاگرام

وقتی فردی تصویر یا فیلم شخصی خود را در شبکه اجتماعی خاصی مثل اینستاگرام قرار می‌دهد در حالی که صفحه وی توسط همه افراد قابل دسترسی نیست (private است)، و فردی با استفاده از نرم افزار‌های گوناگون عکس یا فیلم را ذخیره کرده و آن را منتشر می‌کند یا در دسترس افراد دیگر قرار می‌دهد، می توان مرتکب را تحت عنوان هتک حیثیت یا نشر اکاذیب مورد پیگرد قانونی قرار داد.
بنابراین بر اساس قانون تمام اطلاعات افراد در فضای مجازی محفوظ و مورد حمایت قانون‌گذار است و کسانی که با هر انگیزه‌ای نسبت به هتک حیثیت افراد اقدام می‌کنند، به مجازات قانونی مرتبط خواهند رسید.

نحوه پیگیری قانونی این جرم

قربانیان این نوع جرائم ابتدا باید اقدام به جمع‌آوری دلیل کنند، به عبارتی دیگر اعمال خلافی که به نام یا با عکس آن‌ها صورت می‌گیرد را از طرق مختلف مانند گرفتن اسکرین شات جمع‌آوری کنید. سپس عکس‌های شخصی را به سرعت از صفحات اجتماعی بردارند. افرادی که در معرض این جرم قرار گرفته‌اند باید به دادسرای جرائم رایانه‌ای مراجعه کنند و شکایت خود را  ارائه دهند.

مطلب پیشنهادی: برای آشنایی بیشتر با مجازات مزاحمت در شبکه‌ها اجتماعی مطلب “مزاحمت در شبکه های اجتماعی و مجازات آن” را مطالعه کنید.

جعل مدرک تحصیلی چه مجازاتی دارد؟

در قانون برای جعل مدرک دانشگاهی، مجازات در نظر گرفته شده و بر اساس آن اگر فردی مدرک اشتغال به تحصیل یا فارغ‌التحصیلی داخل یا خارج از کشور را جعل کند، مجازات خواهد شد.

با توجه به اهمیت تحصیلات دانشگاهی در کشور، جعل مدرک تحصیلی از جمله جرائمی است که برخی افراد مرتکب آن می‌شوند و آگاهانه و یا گاهی بی‌اطلاع از عواقب قانونی آن اقدام به خرید مدرک جعلی می‌کنند. در مجله دلتا این جرم و مجازات آن از نظر قانونی مورد بررسی قرار گرفته و توضیح داده شده است.

تشخیص مدرک تحصیلی جعلی

برخی به دلایل مختلف، از جمله عدم آگاهی از عواقب استفاده از مدارک جعلی، با پرداخت مبالغی به کلاهبرداران، از مدارک تحصیلی جعلی استفاده می‌کنند. اما امروزه به دلیل سیستم مکانیزه و متمرکزی که وجود دارد، در اولین مراجعه به مراکز رسمی جعلی بودن مدارک تشخیص داده می‌شود. بنابراین به راحتی با‌ استعلام مدرک تحصیلی ، جعلی بودن آن مشخص می‌شود.

مجازات جعل مدرک تحصیلی

در قانون برای جعل مدرک دانشگاهی، مجازات در نظر گرفته شده و بر اساس آن اگر فردی مدارک اشتغال به تحصیل یا فارغ‌التحصیلی با تأییدیه و ریز نمرات تحصیلی دانشگاه‌ها، موسسات آموزش عالی و تحقیقاتی داخل یا خارج از کشور را جعل کند، مجازات خواهد شد. شایان ذکر است علاوه بر فرد جعل کننده(جاعل)، کسی هم که از این مدرک جعلی استفاده می‌کند مجرم به حساب می‌آید و هر دو آن‌ها به حبس از ۱ تا ۳ سال به علاوه جبران خسارت محکوم می‌شوند. بنابراین مجازات خرید مدرک تحصیلی جعلی نیز در قانون مشخص شده است.
البته گاهی اوقات جعل مدرک دانشگاهی توسط افراد عادی انجام نمی‌شود و در انجام این کار یکی از کارکنان وزارتخانه‌ها، سازمان‌ها، موسسات وابسته به دولت، شهرداری‌ها یا نهاد‌های انقلابی دخالت دارند که در صورت وقوع چنین امری این دسته از افراد به حداکثر مجازات‌هایی که قاضی تعیین می‌کند، محکوم خواهند شد.

مطلب پیشنهادی: برای آشنایی بیشتر با جرم جعل سند “جعل سند و جلب جاعل” را مطالعه کنید.

 

مطالب بیشتر در مجله حقوقی دلتا...

 

جریمه پوشاندن پلاک خودرو

برخی از رانندگان برای آن که در دید دوربین‌های راهنمایی و رانندگی قرار نگیرند و جریمه نشوند، قسمتی از پلاک خودروی خود را می‌پوشانند یا آن را مخدوش می‌کنند، اما انجام این کار بر اساس قوانین جرم محسوب شده و مجازات‌ دارد.

پوشاندن یا مخدوش کردن پلاک خودرو از جمله اقداماتی است که برخی از رانندگان برای ورود به طرح ترافیک انجام می‌دهند. این اقدامات تخلف محسوب شده و جریمه و گاهی حتی مجازات برای آن‌ها در نظر گرفته شده است. در این نوشتار جریمه پوشاندن پلاک خودرو بررسی شده است. در ادامه با مجله دلتا همراه باشید.

جریمه پوشاندن پلاک خودرو

همانطور که گفته شد برخی از رانندگان برای آن که در دید دوربین‌های راهنمایی و رانندگی قرار نگیرند و جریمه نشوند، قسمتی از پلاک خودروی خود را می‌پوشانند یا آن را مخدوش می‌کنند، اما انجام این کار بر اساس قوانین جرم محسوب شده و مجازات‌ دارد. در واقع پوشاندن پلاک خودرو برای فریب ماموران و دوربین‌ها نه فقط سبب جریمه ماشین و توقف آن می‌شود، بلکه موجب توقیف خودرو به مدت یک ماه می‌شود.
مطابق ماده ۷۲۰ قانون مجازات اسلامی انجام این کار و پوشاندن پلاک خودرو از ۶ ماه تا ۱ سال حبس دارد و فرد متخلف در صورت دستگیری باید این مجازات را طی کند. علاوه بر مجازاتی که برای فرد وجود دارد، راهنمایی و رانندگی می‌تواند خودروی فرد متخلف را به مدت ۱ ماه توقیف و در پارکینگ نگهداری کند.

جریمه مخدوش بودن پلاک

برخی از رانندگان اقدام به مخدوش کردن شماره پلاک ماشین می‌‌کنند. به طور مثال یکی از اعداد پلاک را تغییر می‌دهند. در ‌واقع این کار تخلف است و متخلف با جریمه ماموران مواجه خواهد شد. تخلف مخدوش کردن پلاک بیشتر در مناطق ورودی زوج و فرد و طرح ترافیک رخ می‌دهد. با توجه به نحوه عملکرد دوربین‌های پلیس راهور باید در نظر داشت، مشخصاتی که در عکس ثبت می‌شود با مشخصات شماره گذاری تطبیق داده می‌شود و اگر با مشخصات ظاهری خودرو یکی نباشد جریمه نمی‌کند. شایان ذکر است در صورتی که جریمه به دلیل خطای چشم از سوی کاربران پلیس باشد و فردی جریمه شود، می‌تواند از طریق دفاتر پلیس به اضافه ۱۰ اعتراض کند تا به آن رسیدگی شود.

مطالب بیشتر در مجله حقوقی دلتا....

املاک بازداشتی چیست و فروش آن چه حکمی دارد؟

املاک بازداشتی املاکی هستند که خرید و فروش آن‌ها به واسطه دستور مقامات قضایی امکانپذیر نیست. بازداشت ملک به دو صورت دائم و موقت صورت می‌گیرد.

ملک بازداشتی از جمله املاکی است که با دستور مقامات قضایی امکان معامله آن‌ها به صورت موقت یا دائمی وجود ندارد؛ اما گاهی افراد اقدام به فروش این املاک می‌کنند. در مجله دلتا به این سؤالات پاسخ داده شده است. در ادامه با مجله حقوقی دلتا همراه باشید.

•بازداشت ملک چیست؟
•بازداشت دائم ملک
•بازداشت موقت ملک
•معامله ملک بازداشتی چه حکمی دارد؟
•الزام به تنظیم سند رسمی ملک بازداشتی

بازداشت ملک چیست ؟

املاک بازداشتی املاکی هستند که خرید و فروش آن‌ها به واسطه دستور مقامات قضایی امکانپذیر نیست. مشخصات املاک بازداشتی در دفتر مخصوصی در اداره ثبت قید می‌گردد و زمانی که استعلام ثبتی توسط دفترخانه صورت بگیرد، بازداشت بودن آن مشخص می‌شود. به همین دلیل همواره توصیه شده است افراد قبل از عقد قرارداد ، به یک دفترخانه اسناد رسمی در آن محل مراجعه و تقاضای استعلام کنند تا در صورت نبودن مانع قانونی، اقدام به معامله ملک کنند. بازداشت ملک به دو صورت دائم و موقت صورت می‌گیرد.

بازداشت دائم ملک

این دسته از املاک معمولاً به نفع دولت مصادره می­‌شوند و بعد از مراحل قانونی جزء اموال دولتی محسوب شده و ممکن است بعد از رفع بازداشت به صورت مزایده به فروش برسند؛ اما هر نوع معامله اعم از خرید یا فروش قبل از تعیین تکلیف آن‌ها غیر قانونی و باطل است. به طور مثال املاکی که محل تولید مشروبات الکلی بوده یا ملکی که از طریق پولشویی خریداری شده باشد از جمله موارد بازداشت دائم ملک هستند.

بازداشت موقت ملک

دسته دیگری از املاک بازداشتی به دستور مقامات قضایی به صورت موقت تا زمان صدور حکم نهایی بازداشت می‌­شوند؛ برای مثال املاکی که بابت ضمانت و کفالت از سوی مالک به مرجع قضایی معرفی می‌شود تا دادگاه به طور موقت شخصی را آزاد کند. همچنین زمانی که طلبکار از بدهکار چک دارد و آن را برگشت زده، برای اطمینان از دریافت طلب خود، می‌تواند قبل یا همزمان با طرح دعوا ملک او را بازداشت کند که به این امر تامین خواسته می‌گویند. اگر بدهکار بدهی خود را بپردازد، با دستور قاضی ملک آزاد می­‌شود.

مطلب پیشنهادی : برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد معامله املاک، مطلب “ضرورت های انجام یک معامله ملکی” را مطالعه کنید.

فروش ملک بازداشتی چه حکمی دارد ؟

خرید و فروش املاک بازداشتی ممنوع و باطل است. به این معنا که فروشنده حق انتقال آن را ندارد و خریدار، مالک ملک نمی‌شود. بنابراین اگر معامله‌ای صورت بگیرد، آن معامله باطل است. از طرفی دیگر اگر خرید و فروش این‌گونه املاک آگاهانه صورت بگیرد، جرم محسوب می‌شود.

الزام به تنظیم سند رسمی ملک بازداشتی

یکی از مهم‌ترین مشکلاتی که هنگام خرید ملک، خریداران با آن مواجه می‌شوند این است که فروشندگان از حضور در دفترخانه و تنظیم سند رسمی انتقال ملک خودداری می‌کنند. این در حالی است که معمولا فروشنده مقدار زیادی از قیمت ملک را دریافت کرده است و به دلایل مختلف از جمله ادعای بالا رفتن ارزش ملک یا عدم توانایی بر پرداخت بدهی بانک در مواردی که ملک در رهن بانک قرار دارد، از انجام تعهد خود امتناع می‌کند. بنابراین زمانی که خریدار و فروشنده قصد دارند معامله‌ای را انجام دهند اما هنوز مقدمات لازم را فراهم نکرده‌اند، باید قراردادی منعقد کرده و در آن دو طرف متعهد شوند که معامله را با شرایط معین و ظرف مهلت مشخص انجام دهند. در واقع خریدار قبل از انجام دادن معامله باید مطمئن شود که ملک مورد معامله، در رهن یا بازداشت نیست. در هر حال هرگاه مالک حاضر به امضای سند انتقال به نام خریدار نشود، نماینده دادگاه سند انتقال را در دفتر اسناد رسمی به نام خریدار امضا می‌کند. شایان ذکر است که قبل از انجام دادن هر گونه معامله‌ای لازم است افراد اطمینان کسب کنند که ملک بازداشتی نیست.

مطلب پیشنهادی : برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد معامله املاک در رهن بانک، نوشتار ملک در رهن بانک را چطور معامله کنیم؟ مطالعه شود.

معامله فضولی جرم است؟

معامله فضولی به معامله‌ ای گفته می‌شود که در آن، شخصی بدون اینکه مالک مالی باشد یا از طرف صاحب آن مال، اجازه داشته باشد، نسبت به آن مال اقدام حقوقی از جمله فروش، رهن و …. انجام دهد.

گاهی افراد بدون کسب اجازه از دیگری اقدام به معامله می‌کنند، و همین امر باعث به وجود آمدن دردسر و مشکلات برای طرف های قرارداد می‌شود. در مجله دلتا به بررسی ابعاد حقوقی معامله فضولی و ابطال این معامله پرداخته شده است.

معامله فضولی چیست؟

معامله فضولی به معامله‌ ای گفته می‌شود که در آن، شخصی بدون اینکه مالک مالی باشد یا از طرف صاحب آن مال، وکالت یا نمایندگی داشته باشد، نسبت به آن مال اقدام حقوقی از جمله فروش، رهن و …. انجام دهد.

در معامله فضولی ۳ شخص دخالت دارند:
• مالک: کسی که مالک اصلی و واقعی مال است و در واقع رضایت این شخص برای انجام معامله ضرورت دارد.
• فضول: کسی است که بدون نمایندگی و رضایت مالک اقدام به انجام معامله می‌کند.
• اصیل: به شخصی گفته می‌شود که با فضول معامله کرده است.
به طور مثال محمد مالک یک خانه است. علی، بدون آنکه وکیل محمد باشد، اقدام به فروش ملک او به جواد می‌کند. در این مثال، محمد مالک، علی فضول و جواد اصیل است. احتمال دارد که شخص فضول، با سوءنیت و به طور عمدی یا حتی بدون سوءنیت مال دیگری را مورد معامله قرار دهد. حتی گاهی شخص به گمان اینکه از طرف صاحب مال، وکالت یا نمایندگی دارد، اقدام به انعقاد معامله می‌کند که در هر حال نیازمند رضایت مالک است و علاوه‌ بر تبعات حقوقی در صورت وجود سوء‌نیت، آثار کیفری هم دارد. بنابراین فرقی نمی‌کند که فضول از روی خیر‌خواهی مبادرت به معامله کرده باشد یا با نیت بد دست به چنین کاری زده باشد. در هر حال معامله فضولی است. اما اگر شخص فضول سوءنیت داشته باشد، می‌توان علیه او شکایت کیفری کرد.

ابطال معامله فضولی

اگر در معامله فضولی مالک قرارداد را تأیید کند، قرارداد معتبر و اگر آن را رد کند، قرارداد باطل است. در دو حالت معامله فضولی باطل می‌شود.

۱. در صورتی که مالک از معامله اطلاع نداشته باشد و پس از آگاهی معامله را قبول نکند و اقدام به رد آن کند، معامله باطل محسوب می‌شود.

۲. در مواردی که شخصی وکالت برای فروش ملک داشته باشد، اما به هر دلیلی وکالت نامه باطل شده است ولی با این حال وکیل اقدام به فروش ملک کرده است. در این فرض نیز وکیل به صورت فضولی، اقدام به انعقاد قرارداد کرده است.

نحوه تنظیم دادخواست ابطال معامله فضولی

پس از اطلاع مالک از انعقاد چنین قراردادی در مورد ملک خود می‌تواند ابتدا از طریق اظهارنامه رسمی، عدم رضایت خود را نسبت به قرارداد فروش ملک به طرف های قرارداد، اعلام و سپس دادخواست تأیید بطلان معامله به دلیل فضولی بودن را مطرح کند. لازم به ذکر است مالک الزامی ندارد که فوراً معامله را قبول یا رد کند. البته در این صورت اگر خریدار از تأخیر اعلام نظر مالک متضرر شود، می‌تواند معامله را فسخ کند و حق ندارد الزام مالک به تنفیذ یا بطلان را بخواهد. دعوای بطلان معامله ملکی در دادگاه محل وقوع ملک قابل رسیدگی است.

رد ضمنی معامله فضولی

ممکن است مالک معامله فضولی را رد کند در این صورت عقد برای همیشه از بین می‌رود و هیچ گونه آثار حقوقی نخواهد داشت. در واقع هر لفظ یا فعلی که نشان دهنده عدم رضایت مالک باشد، موجب رد معامله فضولی می‌شود. در صورتی که فضول مال مورد معامله را به اصیل تسلیم کرده و مال نزد او موجود باشد مالک خواهد توانست با رد معامله به او مراجعه کرده و عین مال خود را مسترد کند. هر گاه مال مورد معامله نزد اصیل تلف شده باشد مالک بدل مال و تمام منافع مال را از اصیل می‌گیرد خواه اصیل از آن منافع استفاده کرده یا استفاده نکرده باشد.

 

مطالب بیشتر در مجله حقوقی دلتا...

 

مالکیت فکری چیست؟

منظور از حقوق مادی هر گونه استفاده و بهره‌ برداری اقتصادی از اثر و مال فکری است. بنابراین فروش اثر، واگذار کردن حق چاپ یا نشر و تکثیر اثر، و یا تولید آن و بستن قرارداد با نام آن اثر ممنوع است.

مالکیت فکری قراردادی میان صاحب مال فکری و دولت است. دارنده‌ مال فکری با تلاش و زحمت فراوان یک اثر فکری تولید می‌کند و آن را در اختیار جامعه می‌گذارد، دولت هم به او یک حق انحصاری می‌دهد و بقیه افراد را از استفاده از مال او بدون اجازه و پرداخت مابه‌ازا منع می‌کند. در ادامه با مجله دلتا همراه باشید.

مالکیت فکری چیست ؟

مالکیت فکری شاخه ‌ای از حقوق است که در آن حقوق و تکالیف افرادی که یک مال فکری و غیر فیزیکی دارند مشخص می‌شود. منظور از مال فکری چیزی است که در اثر کار و تلاش فکری و هنری ایجاد می‌شود و برخلاف سایر اموال غیر فیزیکی است. به عنوان مثال شعر، داستان، اختراع، نقاشی، فیلم، موسیقی و … از جمله اموال فکری  است و ارزش اقتصادی نیز دارند.

تفاوت اموال فکری با سایر اموال

تفاوت اساسی و مهم اموال فکری با سایر اموال در این است که مال فکری می‌تواند به طور هم‌ زمان مورد استفاده بسیاری از افراد قرار بگیرد بدون اینکه آسیبی ببیند یا از آن کاسته شود. به عبارت دیگر به طور ذاتی مورد استفاده فقط یک شخص خاص نیست بلکه همزمان چندین نفر می‌توانند از آن استفاده کنند. به طور مثال یک خودرو که متعلق به شخصی است، تا زمانیکه وی از آن استفاده می‌کند و در مالکیت او قرار دارد، هیچ کس دیگر نمی‌تواند به طور همزمان از آن استفاده کند. ولی اگر فردی یک وسیله‌ جدید اختراع کند و نحوه‌ ساخت این اختراع را برای کسی توضیح بدهد یا یک نمونه از اختراع خود را در اختیار دیگران بگذارد، آن‌ ها هم‌ می‌توانند به ساخت و تولید این وسیله‌ جدید دست بزنند. بدون اینکه خللی به دانش و تخصصی که آن فرد دارد وارد یا حتی از آن کم شود. و در واقع افراد در نقاط مختلف دنیا‌ می‌توانند مشغول استفاده از همین دانش باشند. به عبارت بهتر دانش، امری غیر انحصاری است که افراد بسیاری‌ می‌توانند به‌ طور همزمان از آن استفاده کنند. در چنین شرایطی بحث حقوق مالکیت فکری مطرح می‌شود. مالکیت فکری به افراد ابزاری برای حمایت از کلیه اموالی می‌دهد که محدود نیستند و قابلیت نشر و انتشار و استفاده‌ گسترده دارند. اما باید در نظر داشت که حقوق نمی‌تواند از چیزی حمایت کند که در عالم واقع وجود ندارد و فقط در ذهن افراد می‌گذرد، زیرا قابل دسترسی نیست. در واقع حقوق از ایده حمایت نمی‌کند بلکه از شکل و فرم ابراز ایده حمایت می‌شود. بنابراین دانش و فکری که در ذهن افراد است هر چند که ارزشمند است اما قابل حمایت حقوقی و قانونی نیست. اما به محض اینکه این فکر تبدیل به متن یا شعری شد و در جایی در عالم مادی ثبت شد، مثلا روی کاغذ آمد، در دسته‌ اموال فکری قرار می‌گیرد و فکری است متعلق به همان فرد خاص و در نتیجه قابل حمایت حقوقی است.

انواع حقوق مالکیت فکری

حقوق مالکیت فکری برای هر مال فکری و دارنده‌  آن  دو گونه حق را  به رسمیت می‌شناسد:

۱. مالکیت معنوی

حق معنوی حالت های متعددی دارد اما مهم‌ترین جنبه‌ آن در مورد انتساب اثر و مال فکری است. به طور مثال، شعر یا اختراعی که فردی خلق کرده، برای همیشه اثر آن فرد و به نام وی خواهد بود و هیچ کس نمی‌تواند این حق را از او بگیرد. در واقع مال فکری هر کس به نام خودش ثبت می‌شود و اگر کسی تلاش کند تا اثر و اختراع را به نام خود جا بزند، مالک اثر و اختراع می‌تواند از او شکایت کند.

۲. حقوق مادی چیست ؟

منظور از حقوق مادی هر گونه استفاده و بهره‌ برداری اقتصادی از اثر و مال فکری است. بنابراین فروش اثر، واگذار کردن حق چاپ یا نشر و تکثیر اثر، و یا تولید آن و بستن قرارداد با نام آن اثر ممنوع است. علاوه بر این حقوق مادی انحصاری است. به این معنی که فقط مالک حق دارد از این حقوق استفاده کند. البته او حق واگذاری این حقوق را به دیگران دارد؛ بر خلاف حقوق معنوی که فرد نمی‌تواند آن را بفروشد یا به دیگری ببخشد و واگذار کند. علاوه بر این، حقوق مادی دائم و همیشگی نیستند بلکه محدود به یک زمان مشخص‌ اند. به عنوان مثال حقوق مادی یک اختراع تنها ۲۰ سال دوام دارند و پس از طی این مدت، دیگر قانون‌ از این اختراع حمایت نمی‌کند. در واقع در واقع قانون‌گذار برای یک مدت محدود و مشخص برای این اموال که غیرانحصاری هستند و افراد زیادی می‌توانند به‌طور هم‌زمان از آن‌ها استفاده کنند نوعی انحصار ساختگی (اعتباری) ایجاد می‌کند. به این ترتیب بقیه‌ افراد فقط با کسب اجازه از مالک و با پرداخت ما به‌ ازا آن می‌توانند از مال فکری او استفاده کنند. به عنوان مثال اگر فردی می‌خواهد از روی اختراع کسی به تولید بپردازد باید پیش از هر اقدامی، با فرد مخترع به توافق برسند. یا در مواردی که افراد بخواهند از علامت تجاری یک محصول بر روی محصولات خود استفاده کنند.نیز باید این قانون را رعایت کنند.

مطالب بیشتر در مجله حقوقی دلتا...

شکایت کیفری و تفاوت آن با دعوای حقوقی

در مواردی که بر اساس قانون، جرمی صورت گرفته باشد که به موجب آن، فردی متضرر شده است، آن فرد می‌تواند علیه مجرم شکایت کیفری کند تا در صورت اثبات اتهام وارده، فرد مجرم بر اساس قانون مجازات شود.

امروزه پرونده‌های بسیاری در دادگاه‌ها و مراجع قضایی وجود دارند که برخی از آن‌ ها کیفری و برخی دیگر حقوقی هستند. در مجله دلتا به تعریف جرم کیفری و مراحل رسیدگی به شکایت کیفری پرداخته شده است.

شکایت کیفری چیست؟

هر عملی که در قانون برای آن مجازات در نظر گرفته شده جرم خوانده می‌شود. به عبارت دیگر برای برخی از اعمال افراد جامعه مجازات تعیین شده است. به طور مثال در همه جوامع قتل، سرقت، تجاوز به عنف و… از اعمال خلاف قانون است که برای آن‌ها مجازات تعیین شده است. حال این مجازات می‌تواند اعدام، حبس، جزای نقدی و یا کار اجباری در مدت معین و…. باشد. این اعمال را در حقوق و جامعه جرم می‌نامند. بنابراین شکایت از فردی متخلف که فعالیت او بر اساس قانون، جرم شناخته شده و قاضی برای آن مجازات تعیین می کند شکایت کیفری می‌نامند.

مراحل رسیدگی به شکایت کیفری

شکایت کیفرى در دادسرا و دادگاه‌ های کیفری مطرح می‌شود. شاکی باید شکواییه خود علیه فرد دیگر را با ذکر مشخصات و اطلاعات دقیق او از جمله اسم و آدرس، نوشتن موضوع و شرح شکایت و همچنین مدارک و مستندات قانونی و لازم را ضمیمه شکایت کند و به دادگاه کیفری ارائه دهد. اما باید در نظر داشت که به طور معمول زمان رسیدگی‌ به دعاوی کیفری  به دلیل اینکه در دادسرا و در صورت قبول شکایت شاکی، هیچ مجازاتی برای متهم تعیین نمی‌شود بلکه دادسرا صرفا به صدور کیفرخواست علیه متهم اقدام می‌کند و از دادگاه می‌خواهد که به اتهامات متهم رسیدگی کند طولانی است . بنابراین پرونده پس از دادسرا به دادگاه ارجاع می شود. در این مرحله در صورتی‌ که قاضی دادگاه نظر شاکی و قاضی دادسرا را بپذیرد، حکمی مبنی بر مجازات متهم صادر می‌کند. البته متهم می‌تواند به رأی دادگاه اعتراض و تقاضای تجدیدنظرخواهی کند که دوباره پرونده به دادگاهی دیگر ارسال می‌شود تا نظر آن قضات نیز اعلام شود.

تفاوت شکایت کیفری و حقوقی

۱. در شکایت‌ های کیفری، به شکایت کننده شاکی و به طرف مقابل او متشاکی یا مشتکی عنه و یا متهم و به موضوع پرونده نیز اتهام می‌گویند؛ اما در دادخواست‌ های حقوقی، به شکایت کننده خواهان و به طرف او خوانده گفته می‌شود و به موضوع پرونده هم خواسته می‌گویند.
۲. دعوای کیفری مربوط به عملی است که برای مرتکب آن، دادگاه مجازات تعیین می‌کند ولی برای دعوای حقوقی دادگاه مجازاتی در نظر نمی‌گیرد و فقط مرتکب عمل را به دادن حقوق قانونی دیگران ملزم می‌سازد.
۳. شکایت کیفری را در هر برگه‌ای می‌توان نوشت و به مرجع قضایی برد ولی دادخواست حقوقی حتما باید در برگه مخصوصی به نام دادخواست نوشته شود در غیر این صورت مورد پذیرش قرار نمی‌گیرد.
۴. شخص برای شکایت کیفری ابتدا باید به دادسرا مراجعه و طرح شکایت کند و بعد از انجام تحقیقات در کلانتری و دادسرا، جهت رسیدگی به دادگاه فرستاده می‌شود. ولی شخص برای دادخواست حقوقی باید به طور مستقیم به دادگاه مراجعه کند.

۵. شکایت کیفری را بدون استفاده از وکیل هم می‌توان در دادگستری مطرح کرد ولی اکثر دادخواست‌های حقوقی باید توسط وکیل دادگستری مطرح شود. به طور مثال شکایت‌هایی که موضوع آن‌ها مالی و بیش‌تر از یک میلیون تومان است، باید توسط وکیل در دادگاه مطرح شود.
۶. برای شکایت کیفری فقط یک تمبر لازم است که در دادگستری بر روی آن زده می‌شود ولی برای طرح شکایت حقوقی، باید به تناسب ارزش مالی که راجع به آن دعوا مطرح شده تمبر باطل کرد.
۷. پرونده برخی از شکایت‌های کیفری که در اصطلاح جرائم غیر قابل گذشت می‌گویند، حتی با پس گرفتن شکایت از طرف شاکی هم بسته نمی‌شوند، همانند شکایت راجع به رشوه، قتل و.. در حالی که شکایت‌های حقوقی با پس گرفتن دعوا از طرف شکایت کننده تمام می‌شوند.
۸. در شکایت کیفری برای متهم  برگه‌ احضاریه و در شکایت حقوقی برای خوانده برگه اخطاریه ارسال می‌شود.

۹. در شکایت کیفری، اگر متهم  بدون توجه به احضاریه در وقت تعیین شده خود را به مرجع قضایی معرفی نکند، او را جلب و به اجبار به دادگستری می‌برند ولی در شکایت‌های حقوقی اگر خوانده به موقع حاضر نشود، منتظر او نمی‌مانند و ممکن است حق را به خواهان بدهند.

” مطالب پیشنهادی : برای کسب اطلاعات بیشتری درباره مجازات‌هایی که در قانون مجازات اسلامی تعیین شده است به مقاله انواع مجازات در قانون جدید مراجعه فرمایید. “

مطالب بیشتر در مجله حقوقی دلتا...

کلاهبرداری ملکی ؛ و راه های پیشگیری از آن

در مواردی که فروشنده در جلسه معامله حضور نداشته و شخص دیگری به نمایندگی از او در جلسه او حاضر باشد، باید وکالت نامه وکیل یا نماینده فروشنده، قبل از تنظیم قرارداد به دقت مطالعه و بررسی شود.

جرم کلاهبرداری املاک یکی از شیوه های رایج و مرسوم و در عین حال جزء جرائم پیچیده محسوب می‎شود. افراد گاهی در خرید و فروش املاک دقت لازم را نمی‌کنند و این امر باعث می‌شود در معاملات خود با مشکلات و گرفتاری مواجه شوند و متحمل ضررهای بسیاری شوند. در این مطلب به بررسی کلاهبرداری املاک و را های پیشگیری از آن پرداخته شده است. در ادامه با مجله دلتا همراه باشید.

جرم کلاهبرداری املاک

در خصوص جرم کلاهبرداری املاک ابتدا بهتر است که جرم کلاهبرداری تعریف شود. طبق قانون کلاهبرداری این گونه تعریف شده است که هر‎ کس از راه حیله و تقلب مردم را به وجود شرکت‌ ها، تجارتخانه‌ ها، کار‌خانه‌ ها، مؤسسات غیرواقعی یا به داشتن اموال و اختیارات غیر حقیقی فریب دهد و به امور غیر‌ واقع امید‌وار کند یا از حوادث و پیش‌‌آمد‌های غیر‌ واقع بتر‌ساند و یا اسم یا عنوان مجعول اختیار کند و به هر طریقی وجوه، اموال، اسناد، حواله‌ جات، قبوض، مفاصا حساب و امثال آن ها را کسب و از این راه مال شخص دیگری را ببرد، کلاهبر‌دار محسوب می‌شود و به مجازات کلاهبرداری که عبارت است از رد اصل مال به صاحب مال، حبس از یک تا هفت سال و پر‌داخت جزای نقدی معادل مالی که اخذ کرده است، محکوم می‎شود. شایان ذکر است که به طور معمول، هربار کلاهبرداری به شیوه‎ های قبل تکرار نمی‎شود و کلاهبرداران هر بار به شکل و شمایلی متفاوت نقشه‎ های خود را اجرا می‎کنند.

الزامات حقوقی قبل از تنظیم قرارداد

برای جلوگیری از کلاهبرداری در حوزه املاک خریدار و فروشنده قبل از معامله و تنظیم قرارداد باید به مواردی توجه کنند.

۱.قبل از تنظیم قرارداد و دریافت هرگونه مبلغ در این خصوص، سند ملک مورد معامله باید احراز و به روئت خریدار برسد.

۲. از اصالت اسناد مورد معامله اطمینان حاصل شود.

۳. فروشنده ملک، از طرف مراجع قضایی ممنوع المعامله نباشد. به طور مثال افراد ورشکسته حق معامله ندارند.

۴. در مواردی که فروشنده در جلسه معامله حضور نداشته و شخص دیگری به نمایندگی از او در جلسه او حاضر باشد، باید وکالت نامه وکیل یا نماینده فروشنده، قبل از تنظیم قرارداد به دقت مطالعه و بررسی شود.

۵. در صورتی‎که فروشنده یکی از ورثه باشد، معامله فقط نسبت به سهم او صحیح و نافذ است، مگر این ‎که بقیه ورثه نیز در زمان تنظیم قرارداد حضور داشته باشند و قرارداد به امضا همگی برسد و یا به وی وکالت در فروش ملک موروثی را داده باشند.

۶. اگر ملک مورد معامله متعلق به صغیر باشد و فروشنده به عنوان ولی صغیر اقدام به معامله کند، باید در قرارداد ذکر شود که معامله کننده به ولایت از طرف صغیر، معامله را انجام می‎دهد.

۷. اگر فروشنده قیم مالک است باید قیم نامه روئت و فتوکپی برابر با اصل آن با امضای قیم دریافت شود و در متن قیم نامه بررسی شود که آیا قیم با اجازه مقام قضایی حق فروش دارد یا خیر؟ و اگر وی چنین مجوزی ندارد معامله صورت نمی‌گیرد و مبلغی به قیم پرداخت نگردد.

۸. اگر فروشنده مالک رسمی نیست به این معنی که هنوز سند ملک به نام او نشده است، باید مدارکی که نشان دهنده معاملات قبلی در خصوص ملک مذبور ارائه دهد، و هیچ‎گونه وقفه ای در سلسله مراتب معاملات قبلی ملک وجود نداشته باشد.

۹. از اصالت چک ها و اسناد بهادار که هنگام معامله بین دو طرف قرارداد مبادله می‎شود، اطمینان حاصل کنید.

۱۰. صدور کد رهگیری به منزله اعتبار و سلامت معامله است و از کلاهبرداری و فروش ملک به چندین نفر جلوگیری می‎کند.

انواع جرم کلاهبرداری ملک

در ادامه به تعدادی از مهم ترین روش های کلاهبرداری ملکی اشاره شده است.

•  فروش خانه‌ و آپارتمان‌ های نیمه آماده به یک فرد یا چند نفر و دریافت مبلغ خانه و سپس متواری شدن
•  ارائه تسهیلات بانکی جعلی و انتشار خبرهایی نادرست در این زمینه به متقاضیان
•  اجاره دادن ملک به چندین نفر مختلف و گرفتن پول پیش از آن ها و متواری شدن
•  فروش یک ملک بدون حضور صاحب واقعی آن و از طریق نماینده مالک
•  تنظیم مبایعه‌نامه‌ جعلی حتی با عدم حضور خریدار یا فروشنده
•  اقدام به کلاهبرداری و فروش ملک‌ هایی که در رهن بانک هستند.
•  ایجاد دفاتر جعلی و بدون مجوز برای خرید و فروش ملک

این موارد فقط تعدادی از روش هایی است که افراد در هنگام خرید و فروش املاک باید به آن دقت کنند و در صورت لزوم از دانش افراد متخصص در این حوزه استفاده کنند و یا از بنگاه های املاکی که معتبر و قانونی هستند در این زمینه کمک و مشاوره بگیرند.

مطالب بیشتر در مجله حقوقی دلتا ...