عمل کردن به وصیت نامه و اجرا آن به لحاظ شرعی، امری واجب است؛ مگر آنکه وصیت نامه باطل شده باشد.
وصیت کردن عملی پسندیده و مستحب محسوب می‌شود و توصیه فراوانی به وصیت کردن توسط افراد و همچنین اجرای وصیت متوفی شده است. گاهی وصیت کننده تصمیم به ابطال وصیت خود می‌گیرد. در این نوشتار از مجله دلتا به بررسی امکان باطل کردن وصیت نامه می‌پردازیم.
وصیت نامه
بر اساس قانون مدنی، وصیت عبارت است از اینکه شخصی تکلیف برخی از امور مالی و غیر مالی بعد از فوت خود را برای ورثه‌اش مشخص کرده باشد که با این تعریف، می‌توان وصیت را به دو نوع وصیت عهدی (درخواست انجام برخی امور به موجب وصیت نامه) و وصیت تملیکی (بخشش مالی به موجب وصیت نامه) تقسیم بندی کرد. بر اساس قانون، هر فرد تنها به میزان یک سوم از اموال خود را می‌تواند برای بعد از فوت خود وصیت کرده و به شخص یا امری اختصاص دهد.
امکان باطل کردن وصیت نامه مطابق قانون
وصیت کننده باید اهلیت و اجازه در تصرف اموال خود را داشته باشد. در صورتی که موصی وصیت دومی بر وصیت اول خود صادر کند، وصیت اول، باطل است. مورد وصیت باید مالیت و منفعت عقلایی و قابلیت نقل و انتقال داشته باشد و در ملکیت موصی بوده و متعلق به شخص ثالث نباشد، همچنین وصیت بر مال نامشروع باطل و وجهه قانونی ندارد. وصیت متوفی تنها نسبت به یک سوم اموالش نافذ و صحیح است و درصورتی که سایر ورثه با مفاد وصیت نامه مخالفت کنند، می‌توانند تقاضا ابطال آن را کنند، علاوه بر این موارد هر گونه خط خوردگی، لاک گرفتگی و یا خدشه موجب ابطال وصیت نامه خواهد شد.
تنظیم دادخواست
بعد از تصفیه دیون متوفی نوبت به اجرای وصیت نامه می‌رسد. دادخواست ابطال وصیت نامه، یک دادخواست غیر مالی و از امور حسبی است و در دادگاه نزدیک به محل اقامت متوفی مطرح می‌شود. در صورتی که وراث، خواهان ابطال باشند، باید در دادخواست خود دلایل موجب ابطال را قید کنند و در این مورد دادگاه تصمیم‌گیری و رای صادر می‌کند و اگر موصی له یا وصی اعتراضی نسبت به ابطال وصیت نامه و دفاع به جهت تنفیذ وصیت نامه داشته باشند، می‌توانند مطرح کنند.
مدارک مورد نیاز جهت طرح دعوای ابطال وصیت نامه
- تصویر مصدق وصیت نامه
- به همراه داشتن کارت ملی جهت احراز هویت
در صورت عدم وجود مدارک فوق میتوانید یکی از دلایل زیر را ارائه کنید:
- استماع شهادت شهود و مطلعین
- تحقیقات محلی
- درخواست جلب نظر کارشناس
- اتیان سوگند
- شماره پرونده استنادی
- سایر دلایل و مستندات
برای آشنایی با نکات حقوقی بیشتر مزایا تنظیم وصیت نامه را مطالعه کنید.
همچنین بخوانید:
وصیت‌نامه و هر آنچه باید درباره آن بدانید
در چه صورتی زن پس از طلاق از مرد ارث می‌برد؟
با مجله حقوقی دلتا همراه باشید