به لحاظ قانونی اگر طلا به عنوان هدیه به زن داده شده باشد، مالکیت آن به زن تعلق می‌گیرد و زن می‌تواند هرگونه دخل و تصرفی در آن کند.
یکی از مسائل مهمی که در حین دعوای طلاق زوج ها ممکن است مطرح می‌شود، پس گرفتن طلا پس از طلاق است. از آن جهت که مرد به مناسبت‌های مختلف طلاهایی را برای همسر خریداری کرده‌است، ممکن است هنگام طلاق بخواهد آن‌ها را از زن پس بگیرد و یا اینکه آن‌ها را به جای مهریه به زن بدهد. در این نوشتار از مجله دلتا به بررسی موضوع پس گرفتن طلا پس از طلاق می‌پردازیم.
هدیه طلا به زن
طلا و جواهراتی که مرد به مناسبت‌های مختلف به همسر خود هدیه می‌دهد را می‌توان تحت شمول عقد هبه در قانون مدنی دانست. بنا به ماده ۷۹۵ قانون مدنی هبه عقدی است که به موجب آن یک نفر مالی را به طور رایگان به شخص دیگری می‌بخشد. شخصی که به او هدیه‌ای داده می‌شود، مالک آن مال شناخته شده و می‌تواند هر نوع تصرفی که بخواهد در آن مال انجام دهد. مثلا، اگر مرد طلاهایی را به همسر خود هدیه داده باشد، زن می‌تواند آن‌ها را بفروشد چرا که مالک آن‌ها است.
پس گرفتن هدیه طلا
بر اساس قانون مدنی، عقد هبه یک عقد جایز است. شخص هر زمان که بخواهد می‌تواند آن را به هم بزند و مال هدیه شده را پس بگیرد یا اصطلاحا از عقد هبه رجوع کند. اما در برخی از شرایط، مرد نمی‌تواند از هبه طلاها رجوع کند و طلاهایی که به همسرش داده را پس بگیرد.
بر اساس ماده ۸۰۳ قانون مدنی، در موارد زیر نمی‌توان از هبه رجوع کرد:
- در صورتی که مال هدیه داده شده از بین رفته باشد.
- در صورتی که در مال هدیه داده شده تغییراتی حاصل شود.
- در صورتی که مال هدیه داده شده از ملکیت گیرنده خارج شده و به دیگری تعلق گرفته باشد.
- در صورتی که هدیه از نوع معوض بوده و عوض آن دریافت شده باشد دیگر نمی‌توان از عقد هبه رجوع کرد و مال هدیه شده را پس گرفت.
استرداد طلا از سوی مرد بر اساس رویه قضایی
طلاهایی که مرد به همسر خود داده است، در واقع نوعی هبه به شمار می‌آید که در مقابل عقد نکاح به زن داده شده است. رجوع از هبه طلا یا همان استرداد طلا از سوی مرد، بر اساس قانون مدنی، مجاز نیست اما دادگاه‌ها آرا متفاوتی صادر کرده‌اند. بر اساس رویه دادگاه‌ها، دعوای استرداد طلا از سوی مرد معمولا به نتیجه مطلوب نمی‌رسد. بنا به نظر قضات، هبه طلا و جواهر به زن، نوعی هبه معوض است، پس مرد دیگر نمی‌تواند از هبه رجوع کند و طلاها را مسترد کند.
برای آشنایی با نکات حقوقی بیشتر تکلیف مهریه پس از فوت زن یا شوهر را مطالعه کنید.
همچنین بخوانید:
طلاق غیابی و نکاتی که باید بدانید!
چه زمانی می‌توان اقدام به گرفتن طلاق غیابی کرد؟
طلاق به دلیل کتک زدن زن در چه شرایطی امکان‌پذیر است؟
با مجله حقوقی دلتا همراه باشید