واژه ارث در معنای حقوقی آن رسیدن اموال منقول و غیرمنقول شخص متوفی به وراث آن شخص پس از تسویه بدهی و دیون شخص متوفی است.
در قوانین حقوقی کشور ما در هنگام فوت یک شخص قوانینی در جهت توزیع و تقسیم اموال وی به وراث آن شخص تنظیم شده است. در این نوشتار از مجله دلتا به بررسی نحوه گرفتن سهم الارث می‌پردازیم.
نحوه گرفتن سهم الارث
اگر طلبی از شخص متوفی وجود داشته باشد، قبل از اقدام به تقسیم ارث آن طلب باید پرداخت و رضایت طلبکار جلب شود و یا اگر شخص متوفی دارای وصیت‌نامه‌ای تحت عنوان وقف بخشی از مال خود باشد، ابتدا وقف باید انجام و سپس تقسیم ارث صورت پذیرد. مهریه زوجه نیز در صورت پرداخت نشدن آن در هنگام فوت شخص متوفی اگر توسط زوجه درخواست شود، جز دیون متوفی محسوب می‌شود که باید پرداخت و بعد از آن تقسیم انجام شود. افراد بسته به رابطه‌ای که با شخص فوت شده دارند، در شرایط متفاوت و مقادیر متفاوت از ارث سهم می‌برند.
نحوه تعلق ارث به افراد چگونه است؟
- در ارث زن و شوهر، اگر مرد فوت کند و زن از مرد فوت شده دارای فرزند نباشد یک چهارم اموال متوفی به وی تعلق می‌گیرد.
- در صورتی که زن از مرد فوت شده دارای فرزند باشد یک هشتم اموال متوفی سهم الارث زن خواهد بود.
- در صورتی که مرد دارای چند همسر باشد؛ و در زمان فوت زن ها در عقد دائمی وی باشند به هر یک از آن‌ها یک هشتم ارث شوهر تعلق می‌گیرد.
- در صورتی که زن فوت کند، اگر دارای اولاد نباشد شوهر یک دوم از اموال وی را به ارث می‌برد.
- در صورتی که فرزندی پیش از پدر خود فوت شود. از ارث پدری خود سهمی نمیبرد در نتیجه فرزندان وی نیز از ارث پدربزرگ خود محروم هستند، مگر در شرایط فقدان وراث از طبقات گفته شده؛ یعنی اگر هیچ وارثی از طبقات ارث برای اموال متوفی وجود نداشته باشد، در این صورت دارای سهم الارث خواهند بود.
اگر اموال موروثی در تصرف برخی وراث باشد، چه باید کرد؟
پس از تقسیم اموال ما ترک بین وراث، اگر اموال منقولی که به یکی از وراث تعلق می‌گیرد، در تصرف وارث دیگری باشد، در این صورت وارث اول که مال به او به ارث رسیده است می‌تواند دعوا خود را به طرفیت وارث دوم در رابطه با درخواست سهم الارث مطرح کند. اگر اموال غیر منقولی که به یکی از وراث تعلق می‌گیرد در تصرف وارث دیگری باشد، در این صورت وارث اول که مال به او به ارث رسیده است، می‌تواند دعوا خلع ید را مطرح کند.
پیشنهاد مطالعه: برای آشنایی با نکات حقوقی بیشتر مطلب مزایا تنظیم وصیت نامه را مطالعه کنید.
