اگر مدارک شناسایی‌‌ گم یا دزدیده شد چه کار کنیم؟

آیا تا به حال برای شما پیش آمده که مدارک شناسایی، کارت‌های بانکی و یا مدارک هویتی خود را گم کرده باشید و این سوال پیش آمده که در این زمان چه باید کرد؟

این که در یک روز، یک ساعت و یک لحظه، مدارک خود را گم کنید یا طعمه یک کیف‌قاپ شوید، اتفاق بسیار ناخوشایندی است. فرد احساس می‌کند بخش مهمی از هویت و زندگی خود را گم کرده‌است. بعد از چند دقیقه به راه‌های پیدا کردن مدارک فکر می‌کند. این مدارک ممکن است شناسنامه، کارت ملی، پاسپورت، گواهینامه رانندگی و کارت‌های اعتباری بانکی باشد. در این مطلب از مجله دلتا به موضوع اقدامات فوری هنگام گم شدن مدارک هویتی می‌پردازیم.

اقدامات فوری هنگام گم شدن مدارک هویتی

بلافاصله پس از کیف قاپی یا گم کردن مدارک هویتی، با پلیس ۱۱۰ تماس گرفته و ماوقع را شرح داده و صورتجلسه دریافت کرده و اعلام مفقودی مدارک خود را ثبت نمایید.

پس از آن می‌توانید موارد احتمالی طرق پیدا شدن آن‌ها را بررسی کنید.

شرکت پست با طراحی سرویسی به نام «پست یافته» شرایطی ایجاد کرده تا افراد بتوانند با مراجعه به سایت http://postyafteh.post.ir این شرکت به پیگیری وضعیت مدارک مفقود شده خود از جمله کارت بانکی و کارت ملی خود بپردازند.
براین اساس فرد با ورود به سایت شرکت پست و قسمت پست یافته با وارد کردن نام، نام خانوادگی و نام پدر خود می‌تواند مطلع شود آیا مدارکش به دفاتر پستی تحویل داده شده یا خیر؟

بنابر امکاناتی که این سایت در اختیار کاربران قرار می‌دهد، برخی مدارک را از طریق این سایت می‌توان جست‌وجو کرد که این موارد عبارتنداز: شناسنامه، گواهینامه، گذرنامه، کارت‌های نظامی، کارت ملی، اسناد مالکیت، عقدنامه، دفترچه بیمه، مدارک بانکی، کارت‌های اعتباری بانکی، کارت دانشجویی و مدارک تحصیلی، کارت بیمه وسائط نقلیه، سند، معاینه فنی و سایر مدارک خودرو، پروانه‌ها و گواهی‌ها، لوازم خانگی، انواع چک، انواع کارت شناسایی، اوراق سهام و کارت هوشمند سوخت.

فقط ۶ ماه فرصت دارید به دنبال مدارک خود بروید

نکته مهمی که باید در  زمینه گم شدن مدارک هویتی مدنظر داشت این است که همه مدارک پیدا شده تنها تا ۶ماه در اداره پست باقی می‌مانند.

گذرنامه؛ گمشده پر دردسر

پلیس مهاجرت و گذرنامه نیروی انتظامی فرم‌هایی دارد مخصوص کسانی که گذرنامه خود را گم کرده‌اند. از شهروندانی که گذرنامه آنان مفقود شده، درخواست می‌شود مفقودیت گذرنامه خود را به ادارات صدور گذرنامه اعلام کنند.

گذرنامه‌هایی که مفقود می‌شوند، صاحبان آن‌ها باید به مدیریت گذرنامه استان مراجعه و اعلام مفقودیت کنند. در ادارات صدور گذرنامه فرم‌هایی در اختیار مراجعه کنندگان قرار می‌گیرد تا مشخصات خود را وارد کنند تا گذرنامه‌های آن‌ها به عنوان گذرنامه فاقد اعتبار ثبت شود.
رسیدگی به گذرنامه‌های مفقود شده ۶ماه طول می‌کشد.

برای پیگیری کارت ملی مفقود شده چه باید کرد؟

افراد با مراجعه به سامانه www.sabteahval.ir، می‌توانند مدارک (کارت شناسایی ملی/کارت هوشمند ملی/ شناسنامه) مفقود شده خود را با وارد کردن شماره ملی پیگیری کنند که این جستجو تنها از میان مدارکی است که در اختیار سازمان ثبت احوال قرار گرفته است.

پیشنهاد مطالعه: برای آشنایی با نکات حقوقی بیشتر، مطلب کارهایی که اگر در اینستاگرام انجام دهید، مجازات می‌شوید را مطالعه کنید. 

نکات قانونی اجاره‌ بهای عقب افتاده

قرارداد اجاره یکی از عقودی است که کاربرد زیادی برای افراد جامعه دارد، برای افرادی که ممکن است هزینه خرید مسکن را نداشته باشند یا به هر علتی تمایل به اجاره مسکن و غیره داشته باشند، این قرارداد مناسب است.

قانون‌گذار در قوانین مختلف از جمله قانون روابط موجر و مستاجر و قانون مدنی به تنظیم روابط بین موجر و مستاجر پرداخته است و شرایط قرارداد اجاره را بیان نموده است. در این مطلب از مجله دلتا موضوع مطالبه اجاره بهای عقب افتاده را بررسی می‌کنیم.

اجاره‌ بهای عقب‌ افتاده

منظور از اجور معوقه همان مطالبه اجاره بهای عقب افتاده یا پرداخت نشده است. در واقع مجموع مبالغ اجاره‌بهایی است که از سوی مستاجر در زمان انتفاع وی از ملک و تصرف ملک توسط او، پرداخت نشده است.

مطابق ماده ۲۱۹ قانون مدنی: عقودی که بر طبق قانون واقع شده باشد بین طرفین و قائم مقام آن‌ها لازم الاتباع است مگر اینکه به رضای طرفین اقاله یا به علت قانونی فسخ شود.

نحوه مطالبه اجور معوقه

برای مطالبه اجور معوقه طبق ماده ۴۹۰ قانون مدنی:

• در استفاده عین مستاجره، مستاجر باید به‌نحو متعارف رفتار کرده و تعدی یا تفریط نکند.
• عین مستاجره را برای همان مصرفی که در قرارداد مقرر شده و در صورت عدم تعیین، باید طبق اوضاع و احوال استفاده نماید.
• اجاره‌بها را در مواعدی که بین طرفین مقرر است پرداخت کند و در صورت عدم تعیین موعد، نقدا باید بپردازد.

نکاتی در مورد مطالبه اجور معوقه

•  میزان اجور معوقه در قرارداد اجاره‌نامه با نام اجرت‌المسمی تعیین می‌شود.
• در صورتی‌که تصرف مستاجر بر ملک بیش از زمان مقرر در اجاره‌نامه و بدون اجازه صاحب خانه ادامه یابد، او می‌تواند به مطالبه اجاره‌ بهای مدت زمان انتفاع از ملک، در مهلتی که قرارداد پایان‌یافته نیز بپردازد.

نحوه مطالبه اجور معوقه

صاحب خانه می‌تواند به‌ موجب دادخواست، الزام مستاجر به پرداخت اجاره‌های عقب افتاده را درخواست کند.

• اگر جمع اجور معوقه تا بیست میلیون تومان (دویست میلیون ریال) باشد، مرجع صالح به رسیدگی این دعوی، شورای حل اختلاف محل وقوع ملک است.
• اگر اجور معوقه مورد مطالبه موجر بیش از بیست میلیون تومان (بیش از دویست میلیون ریال) باشد، در صلاحیت دادگاه محل وقوع ملک است.

نکات کاربردی

• بر فرض قسط‌بندی مال‌الاجاره تا وقتی موعد پرداخت آن نرسیده مستاجر لازم نیست اقساط را پرداخت کند.
• به محض انعقاد اجاره‌نامه مستاجر ملزم به پرداخت اجاره بها است، خواه از ملک استیجاری استفاده کرده یا نکرده باشد.
• در صورت تلف شدن یا غیرقابل‌ استفاده بودن ملک، مستاجر لازم نیست اجاره‌ بها برای مدت باقی مانده اجاره را پرداخت کند.

سوالی که مطرح می‌شود این است که آیا صاحب خانه به‌جز اجاره‌های عقب افتاده، شارژ ساختمان یا هزینه انشعابات مثل آب، برق و … را نیز می‌تواند مطالبه کند یا خیر؟
پاسخ مثبت است. موجر می‌تواند هم زمان با دادخواست مطالبه اجور معوقه، هزینه‌های مذکور و سایر هزینه‌هایی که بر ذمه مستاجر بوده و از پرداخت آن خودداری کرده است را مطالبه نماید.

پیشنهاد مطالعه: برای آشنایی بیشتر با نکات حقوقی در این زمینه،  مطلب مستاجران مراقب باشند را مطالعه کنید.

ازدواج زیر ۱۳ سالگی ممنوع!

حمایت از کودکان، به خصوص دختران در ازدواج از موضوعات مهم در بحث‌های حقوق بشری است که در سراسر دنیا به آن توجه شده و بیشتر کشورها بر اساس قوانین و رسوم خود، حداقل سن ازدواج را برای کودکان در نظر گرفته‌اند.

موضوع ازدواج پیش از سن بلوغ در خصوص پسران کمتر موضوعیت دارد، اما در خصوص دختران از گذشته رواج داشته و هنوز هم در بخش‌هایی از کشور وجود دارد. در این مطلب از مجله دلتا به ازدواج پیش از سن بلوغ می‌پردازیم.

ازدواج پیش از سن بلوغ

مسلما ازدواج زودرس جوانان به محض رسیدن به سن بلوغ در صورتی که به سیاست‌های اجتماعی و فرهنگی یک کشور لطمه وارد سازد، صحیح نبوده و خود سرمنشا بسیاری از مشکلات تربیتی و اخلاقی خواهد بود.

پای‌بندی به برخی سنت‌ها، ازدواج‌های فامیلی، رسوم قبیله‌ای و مسائلی از این دست باعث شده تا هنوز در برخی مناطق، آداب ازدواج با قوانین رسمی متفاوت باشد.

بر اساس ماده ۱۰۴۱ قانون مدنی: «عقد نکاح دختر قبل از رسیدن به سن ۱۳ سال تمام شمسی و پسر قبل از رسیدن به سن ۱۵ سال تمام شمسی منوط است به اذن ولی به شرط مصلحت با تشخیص دادگاه صالح.»

در چه شرایطی می‌توان زیر سن قانونی ازدواج کرد؟

با اینکه ماده ۱۰۴۱ قانون مدنی صراحتاً حداقل سن را برای دختران ۱۳ سال و برای پسران ۱۵ سال تمام شمسی اعلام کرده است، استثنائاتی وجود دارد که با وجود این شرایط، می‌توان زیر سن قانونی ازدواج نمود:

۱– اذن ولی: ولی باید اراده خود را مبنی بر ازدواج فرزند اعلام نماید و صرف موافقت لازم است ولی کافی نیست.

۲– رعایت مصلحت فرزند: در حقیقت مصلحت امری نسبی است و رعایت مصلحت بسیار دشوار است و به موارد متفاوتی از قبیل وضعیت خانوادگی، شرایط اقتصادی و تحصیلی، الزامات قانونی، شرایط اجتماعی و … بستگی دارد.

۳– تشخیص دادگاه: از مهم‌ترین شروطی که باعث می‌شود حقوق کودکان تأمین شود آن است که دادگاه نیز در این امر دخالت کند.

در این خصوص خبر”جان باختن کودک ۱۳ ساله سیستان و بلوچستانی هنگام زایمان”، همان چیزی است که این روزها صفحات مجازی فعالین حوزه زنان و کودکان را پر کرده است.

خبری که با وجود تکذیب آن از سوی وزارت بهداشت، بهانه‌ای شد تا بار دیگر ضعف ماده ۱۰۴۱ قانون مدنی در معیارهای تشخیص مصلحت ازدواج کودکان به قانون‌گذار یادآوری شود و همچنان نگرانی از جان باختن کودک همسران ۱۳ ساله و کمتر، آن هم به هنگام زایمان در بین فعالین حوزه زنان و کودکان وجود داشته باشد.

در نهایت باید گفت: تصویب قوانین صحیح برای منع ازدواج کودکان، اولین قدم برای مقابله با پدیده کودک همسری و حمایت از حقوق کودک است و این موضوع یک اقدام ضروری است.

پیشنهاد مطالعه : برای آشنایی بیشتر با دیگر نکات حقوقی مطلب مجازات جلوگیری از ملاقات فرزند را مطالعه کنید.

مجازات جلوگیری از ملاقات فرزند

بر اساس قانون مدنی در صورتی که والدین از یکدیگر طلاق گرفته باشند یا به هر علت دیگری جدا از یکدیگر زندگی کنند، دادگاه در خصوص حضانت فرزندان آنان تصمیم گیری نموده و در نهایت حضانت کودک را به یکی از والدین واگذار می‌کند .

گاهی اوقات برخی از والدین سعی در ممانعت از ملاقات فرزند توسط دیگری می‌نمایند و این امر سبب مشکلاتی برای فرزند و پدر یا مادری که از حضانت محروم شده است می‌گردد. در این مطلب از مجله دلتا به موضوع مجازات جلوگیری از ملاقات فرزند می‌پردازیم.

ملاقات با فرزند پس از طلاق

براساس ماده ۱۱۷۴ قانون مدنی در خصوص حق ملاقات با فرزند مقرر نموده است که ” در صورتی که به علت طلاق یا به هر جهت دیگر ابوین طفل در یک منزل سکونت نداشته باشند، هر یک از ابوین که طفل تحت حضانت او نیست، حق ملاقات با فرزند خود را دارد. ”

ممانعت از ملاقات با فرزند

• در صورتی که در خصوص زمان، مکان و سایر جزئیات ملاقات، میان والدین توافقی حاصل شود بر اساس آن عمل می‌شود و در صورتی که اختلافی باشد، دادگاه زمان و مکان آن را بر اساس شرایط و مصالح کودک تعیین می‌کند که ممکن است یک الی دو بار در آخر هفته باشد.
•  بر اساس ماده ۴۲ قانون حمایت خانواده، صغیر و مجنون را نمی‌توان بدون رضایت ولی، قیم، مادر یا شخصی که حضانت و نگهداری آنان به او واگذار شده است، از محل اقامت مقرر بین طرفین یا محل اقامت قبل از وقوع طلاق به محل دیگر یا خارج از کشور فرستاد.

مگر دادگاه با توجه به مصلحت کودک این امر را اجازه دهد که بنا به درخواست ذی نفع، برای تضمین بازگرداندن صغیر و مجنون تأمین مناسبی اخذ می‌کند تا حقوق وی رعایت شود.

ضمانت اجرای جلوگیری از ملاقات با فرزند

نخست اینکه هرگاه دادگاه تشخیص دهد توافقات راجع به ملاقات، حضانت، نگهداری و سایر امور مربوط به طفل برخلاف مصلحت اوست یا در صورتی که مسئول حضانت از انجام تکالیف مقرر خودداری کند و یا مانع ملاقات طفل تحت حضانت با اشخاص ذی حق شود، می‌تواند در خصوص اموری از قبیل واگذاری حضانت به دیگری یا تعیین ناظر با پیش بینی حدود نظارت وی و با رعایت مصلحت طفل تصمیم مقتضی اتخاذ کند.

دوم اینکه هرکس  اجرای حکم دادگاه در مورد حضانت طفل را انجام ندهد یا مانع اجرای آن شود یا طفل را تحویل ندهد، حسب تقاضای ذی نفع (کسی که حضانت با اوست) و به دستور دادگاه صادرکننده رأی نخستین تا زمان اجرای حکم بازداشت می‌شود.

پیشنهاد مطالعه : برای آشنایی بیشتر با دیگر نکات حقوقی ، مطلب چه اشخاصی باعث می‌شوند شما ارث نبرید؟ را مطالعه کنید.

چه اشخاصی باعث می‌شوند شما ارث نبرید؟

از آن‌جا که در زمینه ارث، مواردی برای رسیدن وراث به ارث وجود دارد، مواردی نیز برای منع شدن وراث از ارث موجود است. که به این موانع حاجب می‌گویند.

حجب یکی از موانع ارث است و انواع مختلفی دارد. در این مطلب از مجله دلتا می‌خواهیم به موضوع اشخاصی که مانع ارث می شوند بپردازیم.

اقسام حجب

به‌طور کلی اقسام حجب را می‌توان به دو نوع حجب حرمانی و حجب نقصانی تقسیم کرد.

حجب حرمانی:

در واقع در حجب حرمانی هر شخصی که ارتباط نزدیک‌تری با میت داشته باشد مانع از ارث بردن شخصی که ارتباط دورتری با میت دارد می‌شود.

یعنی وارثانی که در درجه اول قراردارند و شامل پدر، مادر، فرزند و همسر می‌شوند، مانع از ارث بردن طبقات پایین‌تر که شامل خواهر و برادر و خاله و عمو و… هستند، می‌شوند.

برای مثال حذف شدن برادرزاده از لیست وراث به دلیل وجود خواهر و برادر متوفی است.

حجب نقصانی:

در تعریفی ساده‌ درمورد حجب نقصانی می‌توان گفت که در واقع به دلیل وجود یک شخص در میان ورثه اشخاص دیگر از مرتبه‌ای بالاتر که حق خوبی در ارث دارند، به مرتبه‌ای پایین‌تر که حقشان کمتر می‌شود تنزل پیدا می‌کنند.

برای مثال می‌توان گفت که پدر و مادر میت در حالت خوب و بالا از میت ارث خواهند برد ولی اگر میت فرزندی داشته باشد، فرزند او باعث می‌شود تا پدر و مادر میت کمتر از حالت عرف ارث ببرند.

اشخاصی که مانع ارث بردن می شوند

محجوبین یا همان افرادی که از ارث یا به‌طور کلی یا به‌طور جزئی منع می‌شوند بر دو دسته هستند:

محجوبین دسته اول

این دسته شامل افرادی می‌شود که ممکن است به‌طور کلی به دلایلی مثل جزو طبقه‌های فرعی بودن، داشتن نسبت دور باحاجب و… از ارث بردن به‌طور کامل منع و محروم شوند.

محجوبین دسته دوم

این گروه معمولا به‌طور جزئی از ارث بهره می‌برند و منع شدن آن‌ها به‌طور کلی با درصد بسیار کمی صورت می‌گیرد که شامل پدر و مادر،فرزند، زن و شوهر می‌شوند.

حجب از رد

اگر بعد از تقسیم کردن اموال بین وارثان مقداری از اموال اضافه آمد، در این صورت این مقدار از اموال که اضافه آمده است حتما باید بین وارثان که تعیین شده است تقسیم شود، مگر اینکه وراث برای زمانی که اموال اضافه آمد مانع داشته باشند که در این صورت ارث به آن‌ها تعلق نمی‌گیرد.

برای مثال زن بیش از یک چهارم مال را مطلقا نمی‌تواند به ارث ببرد.

شوهر بیش از یک دوم را درصورت وجود وراث نسبی دیگر نمی‌تواند به ارث ببرد.

مادر نمی‌تواند بیش‌تر از یک ششم مال را به ارث ببرد. در برخی موارد هم از حجب رد محروم می‌شود، البته درصورتی که حاجب داشته باشد.

پیشنهاد مطالعه:  برای آشنایی با نکات حقوقی بیشتر مطلب زنانی که مهریه آن‌ها نصف می‌شود مطالعه کنید.

مستاجران مراقب باشند

گرفتن خسارت از مستاجر بابت هزینه‌های انشعابات یا هزینه‌های دیگر، یکی از معضلات روابط استیجاری است که باعث تشکیل پرونده‌های حقوقی و گاها کیفری و اختلاف بین موجر و مستاجر می‌شود.

اجاره، قراردادی است که بر طبق آن فردی که موجر (صاحبخانه) نامیده می‌شود، خانه یا آپارتمان یا مغازه خود را به فرد دیگری که مستاجر نام دارد، برای مدت معین و در ازای اجاره‌بها یا کرایه واگذار می‌کند. در این مطلب از مجله دلتا به موضوع دریافت خسارت از مستاجر می‌پردازیم.

حقوق مستاجر

در خانه یا آپارتمان مسکونی: مستاجر معمولا برای سکونت خود و افراد خانواده‌اش خانه‌ای را اجاره می‌کند. بنابراین او حق دارد از انباری یا پارکینگ مشترک استفاده کند مگر اینکه در قرارداد اجاره بر خلاف آن توافق شده باشد. اگر مستاجر پول پیش به موجر داده باشد، در هنگام تخلیه می‌تواند آن را از موجر پس بگیرد. اگر خانه یا آپارتمان نیاز به تعمیرات کلی داشته باشد، مستاجر می‌تواند از موجر بخواهد که این تعمیرات را انجام دهد. مستاجر می‌تواند خانه یا مغازه را به فرد دیگری اجاره بدهد مگر اینکه در قرارداد بر خلاف آن توافق شده باشد.

در مغازه و محل کسب: در قرارداد اجاره مغازه و محل کسب، مستاجر صرفا باید به شغلی که در قرارداد اجاره تعیین شده است، اشتغال یابد. بنابراین در صورت تغییر شغل بدون اجازه موجر، موجر حق فسخ قرارداد اجاره و تخلیه مورد اجاره را دارد. در این نوع از اجاره، موجر معمولا با گرفتن سرقفلی مغازه‌اش را اجاره می‌دهد. در هنگام تخلیه، مستاجر حق دارد از موجر بخواهد سرقفلی او را پس بدهد. سرقفلی هم به نرخ روز محاسبه و به مستاجر پرداخت خواهد شد.

مستاجران مراقب باشند وگرنه باید خسارت بپردازند

اگر مستاجر باعث ورود خسارت به مغازه یا خانه موجر شود، باید آن را جبران کند. مثلا اگر مستاجر شیشه‌های خانه یا مغازه را شکسته یا سایر اشیای موجر در محل را خراب کرده باشد باید در هنگام تخلیه، خود آن‌ها را تعمیر و اصلاح کند یا هزینه‌های آن را به موجر بپردازد. اگر مستاجر از پرداخت خسارت خودداری کند، موجر می‌تواند هم برای تخلیه و هم برای خسارت‌های خود به دادگاه مراجعه کند. دادگاه از طریق پول پیش مستاجر که نزد موجر است، خسارت‌های موجر را جبران می‌کند.

پیشنهاد مطالعه: برای آشنایی با نکات حقوقی مطلب کارهایی که اگر در اینستاگرام انجام دهید، مجازات می‌شوید  را مطالعه کنید.

مجازات قتل‌های ناموسی در قانون ایران

قتل‌های ناموسی عموما با بهانه‌ حفظ آبرو و پاک کردن لکه ننگ انجام می‌شود و قربانی اصلی آن زنان و دختران هستند.

قتل‌های ناموسی، موضوعی است که در جامعه امروز ما هنوز پررنگ است و حتی اگر پیگیر دائم اخبار نباشید، هر چند وقت یک‌بار خبری از آن شنیده‌اید. قتل‌های ناموسی اغلب ریشه‌ فرهنگی دارند اما قانون چطور می‌تواند مانع از بروز آن شود؟ در این مطلب از مجله دلتا به موضوع مجازات قتل ناموسی می‌پردازیم.

قتل و انواع آن

قتل، هر فعل یا ترک فعلی است که منجر به سلب حیات از دیگری شود. این جرم در گروه جرایم علیه اشخاص است و در حالت کلی به دو دسته عمد و غیر عمد تقسیم می‌شود که هریک، مجازات متفاوتی دارند:

مجازات قتل عمد قصاص نفس است. به این معنا که اولیاءدم مقتول می‌توانند خواهان قصاص باشند و امکان صلح و گذشت یا تبدیل به دیه از سوی اولیاءدم وجود دارد. در تبدیل قصاص به دیه، امکان حبس سه تا ده سال نیز وجود دارد. محاسبه نرخ دیه بر مبنای آخرین نرخ اعلامی است و باید ظرف یکسال پرداخت گردد.

قتل غیر عمد خود به دو دسته شبه عمد و خطای محض تقسیم می‌شود و به دلیل غیرعمدی بودن مشمول قصاص نفس نیست.

مجازات قتل شبه عمد، حبس و پرداخت دیه است. شایع‌ترین نوع قتل شبه عمد، سوانح رانندگی بوده که منجر به مرگ می‌شود. عموما کسی که مرتکب قتل شده به پرداخت دیه و حبس محکوم شده و بخش اعظم دیه از محل بیمه ثالث، تامین می‌شود.

قتل خطای محض، در مواقعی که مرتکب قصدی نداشته، تعریف می‌شود. این نوع قتل، عموما در حالت بیهوشی، ناشی از رفتاری غیرکشنده یا توسط صغیر یا مجنون انجام می‌شود. مجازات آن، پرداخت دیه است و حبسی در کار نیست و عموما پرداخت دیه نیز بر عهده عاقله مرتکب است.

قتل ناموسی چیست؟

جنایت‌های ناموسی یا قتل ناموسی به ارتکاب خشونت و اغلب قتل زنان یک خانواده به دست مردان خویشاوند خود گفته می‌شود.

شرایط عدم اجرای حکم قصاص در قتل‌های ناموسی چیست؟

شرط لازم در قصاص نفس در جرایم قتل عمد، قصد و اراده‌ قاتل است اما برای اجرای قصاص، تنها “نیت” کفایت نمی‌کند و شرایط دیگری نیاز است که اگر این شرایط وجود نداشته باشد، قصاص اجرا نمی‌شود. قتل‌های ناموسی از منظر قانون، در شرایط زیر مجازات قصاص، ندارند.

• منطبق بر ماده ۳۰۱قانون مجازات اسلامی، مرتکب آن، پدر یا اجداد پدری مقتول باشد.
• منطبق بر ماده ۳۰۲قانون مجازات اسلامی، مرتکب، همسر فرد زناکار باشد و علم به رضایت زن به زنا داشته باشد و حین ارتکاب جرم، مرد و زن زناکار را به قتل رسانده باشد. اگر به مطالبی پیرامون رابطه نامشروع علاقه دارید به مطلب رابطه نامشروع تلفنی مجازاتی سنگین دارد مراجعه کنید.

مشاهده شده است که در اغلب قتل‌های ناموسی، مرتکب پدر، همسر یا برادر مقتول هستند. در دو مورد اول امکان سقوط قصاص ( قصاص انجام نشود) وجود دارد.

پیشنهاد مطالعه: برای آشنایی با نکات حقوقی مطلب مجازات عدم تمکین جنسی در ازدواج موقت را مطالعه کنید.

مجازات عدم تمکین جنسی در ازدواج موقت

در ازدواج موقت زن و مرد حق و حقوقی نسبت به یکدیگر پیدا می‌کنند که یکی از این وظایف تمکین جنسی است.

به دلیل آثار مطلوب ازدواج در متون دینی و اسلامی همواره به ازدواج آسان سفارش‌های بسیاری شده است. ازدواج که می‌تواند به دو صورت دائم و موقت انجام شود، راه شرعی و قانونی رفع تمایلات جنسی و تشکیل خانواده است. ازدواج موقت، روشی مناسب و مشروع برای افرادی است که امکان ازدواج دائم را ندارند. در این مطلب از مجله دلتا به موضوع تمکین جنسی در ازدواج موقت می‌پردازیم.

عدم تمکین چیست؟

به موجب عقد نکاح، زن مکلف به تمکین در برابر شوهر می‌شود و در مقابل این تکلیف، از حق نفقه برخوردار خواهد شد. در حالت کلی زن موظف به تمکین عام و خاص از همسر خود است. تمکین عام عبارت است از پذیرش برتری شوهر در امور کلی مربوط به زندگی مشترک و تمکین خاص ناظر بر روابط جنسی و زناشویی متعارف بین زوجین است. لذا درصورتی‌که زن از تمکین در برابر شوهر خودداری کند، مرتکب عدم تمکین یا نشوز شده است. این مسئله سبب می‌شود که زن حقی بابت دریافت نفقه نیز نداشته باشد.

عدم تمکین در عقد موقت

با توجه به مطالبی که گفته شد، ممکن است این سوال به ذهن برسد که آیا در عقد موقت هم زن موظف به تمکین در برابر شوهر است؟ آیا زن می‌تواند در عقد موقت از تمکین در مقابل شوهر خودداری کند؟

بنابر آنچه که اشاره شد، عقد ازدواج چه از نوع ازدواج دائم و چه از نوع عقد موقت، سبب می‌شود که زن و مرد موظف به حسن معاشرت در مقابل یکدیگر بوده و زن نیز موظف است در مقابل شوهر خود تمکین نماید. البته در این خصوص نکته مهمی وجود دارد و آن این است که در عقد موقت، زن می‌تواند ضمن عقد نکاح شرط کند که از شوهر خود تمکین نمی‌کند که دراین‌صورت، دیگر زن موظف به تمکین در عقد موقت نخواهد بود.

مجازات عدم تمکین جنسی در ازدواج موقت

اگر زن جز در مواقعی که عذر شرعی دارد و برقراری رابطه جنسی برایش ممکن نیست از این مسئله اجتناب کند، مرد می‌تواند علیه همسرش دادخواست عدم تمکین ارائه دهد. به این مسئله مانند ازدواج دائم رسیدگی خواهد شد. منتها در ازدواج دائم مرد در صورت عدم تمکین زن هم حق تسلیم دادخواست دارد و هم می‌تواند نفقه زن را قطع کند اما در نکاح موقت درصورتی‌که پرداخت نفقه شرط نشده باشد، دیگر عدم پرداخت آن معنی ندارد و نمی‌تواند به عنوان اهرم فشاری به نفع مردان مورد استفاده قرار بگیرد.

پیشنهاد مطالعه: برای آشنایی با نکات حقوقی مطلب آیا زن ناشزه می‌تواند درخواست طلاق کند؟ را مطالعه کنید.

رابطه نامشروع تلفنی مجازاتی سنگین دارد

یکی از جرایم مهم، جرم رابطه نامشروع تلفنی است. یعنی ارتباط غیر شرعی و از طریق تلفن میان زن و مردی که رابطه زوجیت میان آن‌ها وجود ندارد.

با توجه به اینکه جرم رابطه نامشروع تلفنی در قانون مجازات اسلامی پیش‌بینی نشده است، سوالی که به ذهن خطور می‌کند آن است که این جرم مشمول کدام ماده قانونی بوده و مجازات جرم رابطه نامشروع تلفنی چیست؟ در این مطلب از مجله دلتا به موضوع مجازات رابطه نامشروع تلفنی می‌پردازیم.

جرم رابطه نامشروع تلفنی

ماده ۶۳۷ قانون مجازات اسلامی مورد توجه قانون‌گذار ایران قرار گرفته است. به موجب این ماده: « هرگاه زن و مردی که بین آن‌ها علقه زوجیت (ازدواج) نباشد، مرتکب روابط نامشروع یا عمل منافی عفت غیر از زنا از قبیل تقبیل (بوسیدن) یا مضاجعه (همبستر شدن) شوند، به شلاق تا نود و نه ضربه محکوم خواهند شد و اگر عمل با اجبار و اکراه باشد، فقط اکراه‌کننده تعزیر می‌شود.»

بر اساس این ماده، هر نوع رابطه جسمی و جنسی کمتر از زنا و حتی لفظی خارج از چهارچوب مقررات شرعی، تحت عنوان رابطه نامشروع، جرم بوده و قابل مجازات است.

مجازات رابطه نامشروع تلفنی

همان‌طور که گفته شد مجازات این جرم که یکی از اقسام جرم رابطه نامشروع بوده، تا نود و نه ضربه شلاق است. اگر به مطالب مرتبط با رابطه نامشروع علاقه دارید مطلب چه کسی می‌تواند از جرم رابطه نامشروع شکایت کند؟ را مطالعه کنید.

در رابطه با این مجازات، نکات زیر باید مورد توجه قرار گیرد:

• قانون‌گذار در این ماده، حداکثر مجازات را بیان کرده است. به این معنا که قاضی رسیدگی کننده به پرونده می‌تواند مجازات مرتکبین این جرم را از یک تا ۹۹ضربه شلاق تعیین نماید.
• این مجازات از نوع مجازات تعزیری است. به این معنا که برخلاف حدود، مقدار و نحوه اجرای آن در شرع اسلام مشخص نگردیده و قانون‌گذار در مورد آن تصمیم‌گیری می‌کند.
• بر اساس درجه‌بندی مجازات‌های تعزیری در قانون مجازات اسلامی، مجازات در نظر گرفته شده، مجازات تعزیری درجه ۶ است.
• مجازات این جرم مطابق ماده ۳۷قانون مجازات اسلامی تا حداکثر ده ضربه شلاق قابل تخفیف یا قابل تبدیل به جزای نقدی از ۲میلیون تا ۸میلیون تومان است.
• این جرم از جرایم غیر قابل گذشت است. بنابراین، چنانچه شاکی گذشت نماید، رسیدگی به جرم متوقف نمی‌شود.
• مطابق ماده ۱۱۵قانون مجازات اسلامی، در صورتی که فرد مرتکب به جرم رابطه نامشروع تلفنی توبه کند باعث ساقط شدن وی از مجازات می‌شود. مشروط بر اینکه ندامت مرتکب برای قاضی پرونده اثبات شود.

پیشنهاد مطالعه: برای آشنایی با نکات حقوقی مطلب حضانت فرزند حاصل از رابطه نامشروع با کیست؟را مطالعه کنید.

کارهایی که اگر در اینستاگرام انجام دهید، مجازات می‌شوید

در دهه گذشته پیام‌رسان‌ها و شبکه‌های اجتماعی بسیار گسترش یافته‌اند. همین امر باعث شده بیشتر مردم در پیام‌رسان‌های مختلف، مرتکب کارهایی شوند، بدون آن‌که بدانند این عمل جرم است و مجازات دارد.

امروزه استفاده از فضای مجازی به خصوص اینستاگرام جزو جدایی‌ناپذیر زندگی مردم شده است. به همین ترتیب جرایم اینستاگرام و مشکلات مربوط به آن نیز بخشی از زندگی ما شده است. در این مطلب از مجله دلتا به موضوع مجازات جرایم اینستاگرامی می‌پردازیم.

چه مواردی می‌تواند در اینستاگرام جرم تلقی شود؟

درج هرگونه مطلب به هر صورت اعم از متن یا لفظ در اینستاگرام درصورتی‌که توهین، نشر اکاذیب، قذف یا تشویش اذهان عمومی و غیره محسوب شود با توجه به اعلام جرم نمودن دادستان، باعث مجازات تعزیری فرد می‌شود.

آیا جرم قذف در جرایم اینستاگرامی قابل اثبات است؟

یکی از جرایمی که در فضای رایانه‌ای و مخابراتی قابل پیگیری و شکایت است جرم قذف است. شایان ذکر است چنانچه این الفاظ در فضای مجازی نوشته شود یا به‌صورت، صوت ارسال گردد مشمول مقررات قذف و اجرای حد خواهد شد. این درحالی‌ است که اثبات جرم قذف در فضای مجازی امری بسیار دشوار و سخت است.

جرم تشویش اذهان عمومی در اینستاگرام

این جرم زمانی است که فردی در فضای اینستاگرام در صفحه عمومی خود اقدام به انتشار مطلبی کند که موجب تشویش اذهان عمومی نسبت به مسائل جامعه شود. بهترین راه این است که با شکایت کردن، جرم  را اعلام کنیم. سپس با ارائه ادله و مدارک، نسبت به محکومیت وی اقدام شود.

کلاهبرداری در اینستاگرام

در ماده ۷۴۵ قانون مجازات اسلامی ذکر شده است، هرکس به‌طور غیرمجاز از سامانه‌های رایانه‌ای یا مخابراتی با ارتکاب اعمالی از قبیل وارد کردن، تغییر، محو، ایجاد یا متوقف کردن داده‌ها یا مختل کردن سامانه وجه، مال، منفعت، خدمات یا امتیازات مالی برای خود یا دیگری تحصیل کند، علاوه بر رد مال به حبس یا جزای نقدی مندرج در قانون محکوم می‌شود.

تحریک، ترغیب، تهدید در اینستاگرام

با توجه به ماده ۷۴۳ از قانون مجازات، چنانچه فرد از طریق سامانه‌های رایانه‌ای یا مخابراتی اقدام به ترغیب، تطمیع، تهدید افراد به ارتکاب جرایم اعم از افشای تصویر مستهجن، توهین، خودکشی یا موارد شایع دیگر نماید به مجازات مقرر در قانون محکوم می‌شود.

افشای اسرار شخصی در اینستاگرام

این جرم زمانی اتفاق می‌افتد که فرد در چت خصوصی اینستاگرام (دایرکت) شخصی با دیگری به صحبت بپردازد. پس از مدتی با ایجاد عواطف و احساسات از طرف مقابل درخواست‌های غیرمعمول داشته باشد. پس از رسیدن به این هدف اقدام به افشای تصاویر خصوصی نماید یا با تهدید به افشای آن مطالبات دیگری داشته باشد، قابل شکایت در دادسرای ناحیه ۳۱ جرایم رایانه‌ای است.

پیشنهاد مطالعه: برای آشنایی با نکات حقوقی مطلب در چه شرایطی زنان مجازات نمی‌شوند؟ را مطالعه کنید.