آیا بیمه مهریه مرد را از پرداخت آن نجات می‌دهد؟

بیمه مهریه از جمله تدابیری است که برای حفظ حق و حقوق زنان اندیشیده شده است.

این روزها شاهد این هستیم که مهریه از ماهیت اصلی خود که گره‌ گشایی در کار خانواده و به خصوص زن بوده، فاصله گرفته و به یکی از بزرگترین معضلات مردان و بالطبع خانواده‌ها تبدیل شده است. زیرا با توجه به افزایش قیمت سکه حتی کمترین مهریه‌ها نیز مبلغ قابل توجهی پیدا کرده‌اند. در نتیجه اغلب مردان توانایی پرداخت مهر را ندارند. برای کاهش این معضلات بیمه‌ای تحت عنوان بیمه مهریه توسط شرکت‌های بیمه‌گر ارائه شده است. در این نوشتار از مجله دلتا به موضوع پرداخت مهریه توسط بیمه می‌پردازیم.

بیمه مهریه چیست؟

در این بیمه، مرد با شرکت قراردادی می‌بندد تا ماهانه مبلغی را به حساب بیمه واریز کند. در عوض شرکت مذکور مکلف است در صورت از کار افتادگی یا فوت مرد، مهریه همسر وی را بپردازد.

اگر مدت قرارداد تمام شود و مرد در قید حیات باشد یا دچار از کار افتادگی نشود، بیمه تمام مبلغی را که مرد در این سال‌ها پرداخت کرده، به همسر او برمی‌گرداند.

ولی در صورت فوت یا از کار افتادگی مرد، دیگر پرداخت اقساط بیمه ضروری نیست و بیمه‌گر (شرکت بیمه) کل مبلغ مهریه زن را به قیمت روز به او می‌پردازد.

سقف بیمه مهریه

سقف پوشش این بیمه ۲۰ میلیون تومان است. به این معنی که اگر ارزش مهریه بیش از ۲۰ میلیون تومان باشد، فقط بخشی از آن تحت پوشش قرار می‌گیرد.

مرد بر اساس سن، ارزش ریالی مهریه و مدت زمان قرارداد، مبلغ تعیین شده را به شرکت بیمه‌‌گر پرداخت می‌کند. در این‌صورت تمام یا بخشی از مهریه همسر خود را بپردازد.

شایان ذکر است که مدت قرارداد مذکور، ۵، ۱۰ و ۱۵ سال است. در این قرارداد شوهر می‌تواند حق بیمه خود را به‌صورت ماهانه، سه‌ماهه، شش‌ماهه و سالانه پرداخت کند.

بیمه مهریه چه مواردی را پوشش می‌دهد؟

کارکردهای اصلی بیمه مذکور به عنوان تضمینی برای پرداخت حق و حقوق قانونی زن به شرح زیر است:

• در صورت فوت بیمه‌گزار (مرد) به‌طور طبیعی‌ یا بر اثر حادثه در طول مدت قرارداد، دو برابر سرمایه اصلی بیمه (میزان مهریه بیمه شده) به زن پرداخت خواهد شد.
• در صورت از کار افتادگی دائم و کامل شوهر در طول قرارداد، بیمه‌گزار (مرد) از پرداخت مابقی حق بیمه معاف می‌شود.
• زن می‌تواند پس از گذشت ۲ سال از شروع قرارداد یا اولین حق بیمه، در صورتی‌که تمام اقساط پرداخت شده باشد، با موافقت بیمه‌گزار (شوهر) از محل ذخیره بیمه‌، وام بگیرد.
• در صورتی‌که زن در طول مدت قرارداد بیمه‌نامه (حداقل ۶ ماه پس از شروع بیمه‌نامه یا پرداخت اولین حق بیمه) فوت کند، ارزش بازخرید بیمه‌نامه به بیمه‌گزار (مرد) پرداخت خواهد شد.
• مرد نمی‌تواند بیمه‌نامه را در طول مدت قرارداد بدون اطلاع زن فسخ و اقساط پیشین را دریافت کند.

پیشنهاد مطالعه: برای آشنایی با نکات حقوقی بیشتر شروط ضمن عقد نکاح را دست کم نگیرید مطالعه کنید.

در این شرایط سهم دختران از حقوق بازنشستگی پدر قطع می‌شود

دور زدن قانون در همه جای دنیا مرسوم است. ایران نیز مستثنی از این دور زدن‌ها برای هیچ فردی نیست مگر افرادی که وجدان داشته باشند. برای بسیاری از افراد فرقی نمی‌کند کجا و در چه شرایطی باشند، با توجیحات مختلفی تا آنجا که بتوانند قانون را دور می‌زنند تا به سهم بیشتری از مادیات دست یابند.

بعد از فوت متوفی، در صورتی‌که فرد دارای مستمری و تحت پوشش بیمه تأمین اجتماعی باشد، بازماندگان واجد شرایط می‌توانند مستمری متوفی را دریافت کنند. در این نوشتار از مجله دلتا به موضوع سهم دختران از حقوق بازنشستگی می‌پردازیم.

چند سالی می‌شود که افراد با دور زدن قانون و سوءاستفاده، طلاق صوری می‌گیرند. سند طلاق ارائه می‌دهند و وانمود می‌کنند همسر ندارند، شغل ندارند و می‌خواهند از مستمری پدر استفاده کنند.

هم‌چنین ازدواج‌های اول یا دوم خود را به‌صورت رسمی ثبت نمی‌کنند تا به مشکل قطع شدن حقوق بازنشستگی پدر یا همسر اولشان برخورد نکنند.

اساسا از دید قانونگذار، پرداخت حقوق به بازماندگانی که در معرض آسیب‌های اجتماعی قرار دارند، به مثابه یک حق، بر ذمه‌ صندوق‌های بازنشستگی دولتی و غیردولتی است و نمی‌توان با استناد به اقدام خلاف عده‌ای، بخش یا تمام حقوق افرادی را که به دلیل مشکلات خانوادگی طلاق گرفته‌اند یا حتی به انتخاب خود مجرد مانده‌اند را حذف کرد.

اما چاره چیست؟! سازمان تامین اجتماعی به دنبال این اقدامات بعضا خلاف قانونی، آستین بالا زد تا برای قطع حقوق چنین افرادی اقدام کند.

حتی در این راستا از مردم خواسته شد اگر اطلاع دارند که فردی با همسرش زندگی می‌کند اما با طلاق صوری، مستمری پدرش را دریافت می‌کنند، گزارش دهند. سازمان، بازرس و شعب بررسی‌ها را انجام بدهند و وضعیت تعیین تکلیف شود.

اما هر از چندگاهی حرف و سخن‌هایی مبنی بر کاهش دریافتی دختران از حقوق بازنشستگی پدر در اذهان عمومی مطرح می‌شود. موضوعی که مشخص نیست آیا به لحاظ قانونی شدنی است یا در حد شایعه مطرح می‌شود؟

قانون حمایت از خانواده

قانون حمایت از خانواده می‌گوید «فرزندان دختر در صورت نداشتن شغل یا شوهر و فرزندان پسر تا سن ۲۰ سالگی و بعد از آن در صورتی‌که معلول و از کارافتاده باشند یا به تحصیلات دانشگاهی مشغول باشند، حسب مورد از کمک هزینه اولاد، بیمه و مستمری بازماندگان یا حقوق وظیفه والدین خود برخوردار می‌شوند.»

به‌صورت دقیق طبق ماده ۴۸ این قانون مصوب سال ۹۱ «زوجه دائم متوفی از حقوق وظیفه یا مستمری وی برخوردار می‌گردد و ازدواج وی مانع دریافت حقوق مذکور نیست و در صورت فوت شوهر بعدی و تعلق حقوق به زوجه در اثر آن، بیشترین مستمری ملاک عمل است.»

بند ۲ تصریح دارد، دریافت حقوق بازنشستگی یا از کارافتادگی، مستمری از کارافتادگی یا بازنشستگی حسب مورد توسط زوجه متوفی مانع از دریافت حقوق وظیفه یا مستمری متوفی نیست.

کاهش سهم دختران از حقوق بازنشستگی

رییس فراکسیون زنان و خانواده مجلس شورای اسلامی بیان کرده است مجلس در این زمینه نه طرحی را در دستور کار دارد و نه چیزی را مصوب کرده است. طبق بررسی‌‌های انجام شده مشخص شد که در حال حاضر صندوق‌های بازنشستگی کشوری و تأمین اجتماعی به‌طور کامل این مستمری را پرداخت می‌کنند. اما صندوق‌ بازنشستگی لشکری طی بخشنامه‌ای داخلی این مستمری را کاهش داده است.

پیشنهاد مطالعه: برای آشنایی با نکات حقوقی بیشتر مطلب دریافت دو حقوق بازنشستگی هم‌زمان امکان دارد؟ را مطالعه کنید.

سهم‌الارث‌هایی که در مورد آن‌ها نمی‌دانید

بعد از فوت هر شخص، یکی از مسایل حقوقی که بازماندگان را درگیر می‌کند، مقوله تقسیم ارث یا ماترک (ترکه) است.

در جریان تقسیم ارث، تعیین افرادی که می‌توانند از ماترک متوفی ارث سهمی داشته باشند بسیار مهم است و باید تعیین شود که چه کسانی بعد از متوفی صاحبان اموال وی هستند. در این نوشتار از مجله دلتا به موضوع سهم الارث هایی که نمی‌ دانستید می‌پردازیم.

آیا فرزند خوانده ارث می‌برد؟

درحالتی که کودکی به فرزندی پذیرفته می‌شود، قانون حمایت از کودکان بی‌سرپرست مصوب۵۴ پاره‌ای از حقوق و تکالیف خانواده نسبی را برای خانواده بدون سرپرست مقرر داشته است، چندان که می‌توان گفت کودک فرزندخوانده از جهت حضانت و ولایت و انفاق در حکم فرزند خانواده است. ماده ۲ به صراحت فرزندخواندگی را از موجبات ارث نمی‌داند. پس نه فرزندخوانده از زن و شوهر ارث می‌برد نه آنان در زمره وارثان فرزندخوانده درمی‌آیند.

وضعیت ارث طفل ناشی از تلقیح مصنوعی

تلقیح مصنوعی درصورتی نسب طبیعی را مشروع می‌سازد که از نطفه شوهر باشد یا ندانسته انجام شود. ولی اگر به عمد و میان دو بیگانه انجام پذیرد درحکم رابطه میان دو بیگانه است و نباید آن را از موجبات ارث شمرد.

سهم‌الارث مادر و نامادری

نامادری از فرزند و فرزند از نامادری ارث نمی‌برد زیرا ارث یا به قرابت است یا تسبیب و درمورد نامادری این دو سبب وجود ندارد. درمورد سهم‌الارث مادر نیز باید افزود: مادر جزء وراثی است که به فرض ارث می‌برد. چنانچه متوفی فرزند داشته باشد سهم‌الارث مادر یک ششم و چنانچه فرزند نداشته، سهم‌الارث مادر یک سوم خواهد بود.

سهم‌الارث خنثی

از آنجا که مقررات ارث از فقه گرفته شده و نگاه جنسیتی به این مساله وجود دارد در تقسیم ترکه شناخت جنسیت اهمیت دارد.

اصولا تشخیص جنسیت مشکل نیست منتها گاهی فرد نشانه‌های هردو جنس را دارد. طبق ماده۹۳۹ قانون مدنی؛ در تمام موارد مذکور در این مبحث اگر وارث خنثی بوده و از جمله وارثی باشد که ذکور آن‌ها دو برابر اناث می‌برند سهم‌الارث او به طریق ذیل معین می‌شود: اگر علایم رجولیت غالب باشد سهم‌الارث یک پسر از طبقه خود و اگر علایم اناثیت غلبه داشته باشد سهم‌الارث یک دختر از طبقه خود را می‌برد و اگر هیچ‌یک از علایم غالب نباشد نصف مجموع سهم‌الارث یک پسر و یک دختر از طبقه خود را خواهد برد.

سهم‌الارث افراد دارای اختلال جنسی

ترنس‌ها افرادی هستند که هویت جنسی‌شان با جنسیت‌شان تفاوت دارد. این امر یک اختلال روانی بوده و تاثیری در میزان ارث ایشان ندارد.

پیشنهاد مطالعه: برای آشنایی با نکات حقوقی بیشتر مطلب حکم فروش سهم‌الارث سایر ورثه بدون اجازه چیست؟ را مطالعه کنید.

نکاتی که هر خریدار و فروشنده باید بدانند

یکی از پر ریسک‌ترین اقداماتی که در فرایند خرید ملک انجام می‌شود، «بستن قرارداد» است.

داشتن اطلاعات حقوقی کافی در زمان بستن قرارداد، به شما کمک خواهد کرد تا با تسلط کامل و اعتماد به نفس، در این راه قدم بگذارید. در این نوشتار از مجله دلتا به موضوع نکات مهم هنگام عقد قرارداد می‌پردازیم.

شرایط قولنامه رسمی

بنگاه موظف است مبایعه‌نامه را در برگه‌های­ مخصوص اتحادیه املاک پرینت گرفته و به شما یک کد رهگیری بدهد.

این مبایعه‌نامه باید دارای هولوگرام اتحادیه بوده و همچنین مشخصات بنگاه در آن معلوم باشد.

تحت هیج عنوان قول­نامه یا مبایعه‌­نامه‌ه­ایی را که در بنگاه به‌صورت دستی تنظیم شده باشد را به عنوان مستندات معامله قبول نکنید.

احراز هویت مالک

از درستی هویت مالک اطمینان حاصل کنید. کارت ملی و شناسنامه وی را با مشخصات سند و بقیه مدارک مطابقت دهید.

احراز هویت از ملک

تمامی مشخصات ملک از آدرس پستی کامل تا پلاک ثبتی و … را در سند بررسی کرده و آن را در همه­‌ اسناد ملک تطبیق دهید تا هیچ گونه مغایرتی نباشد.

حتما در نظر بگیرید که فروشنده­ای که ممنوع‌­المعامله است قادر به انتقال رسمی ملک به غیر نخواهد بود.

گرفتن کد پستی ده رقمی

هر ملک یک کد پستی ده رقمی منحصر به فرد دارد که در سند درج شده است. از فروشنده بخواهید تاییدیه کد پستی ده رقمی را از اداره پست بگیرد. این کد پستی مبنای تنظیم مبایعه‌نامه است.

حضور فروشنده در محضر

به این نکته توجه داشته باشید که تنها حضور فروشنده در دفترخانه کافی نیست و باید استعلامات لازم شامل تسویه عوارض شهرداری و تسویه اداره دارایی بابت مالیات را جهت انتقال سند را قبلا انجام داده باشد. استعلام اداره ثبت هم باید قبلا توسط دفترخانه انجام شده باشد.

عدم حضور به موقع فروشنده

خریدار باید براساس قرارداد و در تاریخ مقرر در دفترخانه‌ای که جهت تنظیم سند با فروشنده توافق نموده است به همراه چک بانکی باقیمانده مبلغ معامله حاضر شود. در صورت عدم حضور فروشنده در تاریخ مقرر، می‌توانید از سردفتر دفترخانه، گواهی حضور خود و عدم حضور فروشنده را دریافت نمایید.

نحوه پرداخت ثمن قرارداد

هنگام خرید ملک تا وقتی که ۹۰ درصد از ثمن معامله که ممکن است به‌صورت چک یا نقد باشد پرداخت نشود، مالک نباید ملک را در اختیار خریدار قرار دهد.

فراموش نکنید که حضور شما بدون همراه داشتن باقیمانده ثمن معامله، در حکم عدم حضور شماست.

حتما توجه داشته باشید که مبلغ باقیمانده از خرید ملک، در جلسه آخر و تحویل سند در صورت عدم حضور وی، به وکیل قانونی شخص پرداخت نمایید.

مدارکی که باید تحویل بگیرید

هنگام تحویل ملک از فروشنده، فراموش نکنید مدارک زیر را پس بگیرید:

• اصل و کپی قرارداد معامله بیع
• پایان کار بیع موضوع دعوی
• گواهی دفترخانه ثبت ‌اسناد رسمی
• دلیل پرداخت ثبتی
• برگه استعلام ثبت املاک
• صورت ‌مجلس تفکیکی

صورت مجلس تفکیکی

در صورت نداشتن «صورت مجلس تفکیکی» یا تقسیم‌نامه، علت آن را از فروشنده ملک جویا شوید.

مراحل گرفتن صورت مجلس بدین ترتیب خواهد بود: گرفتن گواهی ساختمان سپس صورت مجلس تفکیکی و در نهایت بعد از دو یا سه ماه مراجعه به اداره ثبت املاک و گرفتن سند تک برگ.

بدهکاری‌های ملک

ملک‌های نوساز بدون سند ریسک بالایی دارند. سازنده یا صاحب ملک در بعضی ملک‌های نوساز میلیون‌ها تومان بدهکاری به شهرداری یا ارگان‌های مربوطه دارد. برای اطمینان بیشتر از سازنده یا فروشنده ملک گواهی پایان کار شهرداری و گواهی ساختمان را بخواهید.

پیشنهاد مطالعه: برای آشنایی با نکات حقوقی نکاتی برای جلوگیری از اختلافات مستاجران و صاحبخانه‌ها مطالعه کنید.

برای دریافت مهریه چقدر باید هزینه کرد

شاید برای شما این سوال پیش آید که بهترین روش اجرا گذاشتن مهریه به چه صورت است؟ چون ممکن است پروسه‌ گرفتن مهریه سال‌ها طول بکشد.

متاسفانه تعداد زیادی از زوجین روش درست و روند حقوقی به اجرا گذاشتن مهریه را نمی‌دانند. ما در این نوشتار از مجله دلتا قصد داریم به موضوع عواقب اجرا گذاشتن مهریه بپردازیم.

 روش‌های اجرا گذاشتن مهریه را بشناسید

اولین و بهترین کاری که باید انجام داد این است که هم‌زمان با ارائه درخواست مهریه، به اداره ثبت رفته و درخواست دهید.

توسط این اداره اموال زوج فورا شناسایی می‌شود و می‌توان آن‌ها را توقیف کرد. فقط باید مراقب باشید که زوج از این اقدامات باخبر نشود، که بتوانید از او یک گام جلوتر باشید.

شما می‌توانید از طریق شورای حل اختلاف هم، مهریه خود را مطالبه کنید. ولی در این شوراها غالبا محدودیت‌هایی وجود دارد که باعث می‌شود بیشتر به دادگاه رجوع کرد. مثلا شورای حل اختلاف فقط به مبالغ زیر ۲۰ میلیون رسیدگی می‌کند.

به روش‌های زیادی می‌توان زوج را برای پرداخت مهریه تحت فشار گذاشت. مثلا زمانی که زوج تمکن مالی کافی دارد و مهریه را پرداخت نمی‌کند، می‌توان به خاطر بدهی مهریه به راحتی او را ممنوع الخروج کرد.

بعضی مواقع این مساله برای آقایان به قدری اهمیت دارد که باعث می‌شود روند پرداخت مهریه ساده‌تر شود.

یکی از عواقب اجرا گذاشتن مهریه این است که زوج پس از باخبر شدن، اموال خود را به شخص دیگری واگذار می‌کند تا به این ترتیب مهریه را پرداخت نکند. ولی این مساله زمانی ممکن است که اموال شخص جزء مستثنیات دین نباشد.

هزینه اجرا گذاشتن مهریه چقدر است؟

اصولا دادگاه برای رسیدگی به هر پرونده‌ و بسته به نوع پرونده، هزینه دادرسی دریافت می‌کند. هزینه دادرسی برای مهریه ۵/۳ درصد کل مبلغ مهریه است.

باید بدانید که هزینه دادرسی با زوجه است. برای همین بهتر است قبل از هر کاری فقط یه قسمت کمی از مهریه را به اجرا بگذارید تا به این روش هزینه دادرسی کمتر شود. بعد می‌توانید تقاضای اعسار دهید.

برای به اجرا گذاشتن مهریه کجا باید رفت؟

همان‌طور که گفتیم توسط راه‌های مختلفی می‌توان مهریه را به اجرا گذاشت. ولی بهتر است در ابتدا به اداره ثبت رفته و اموال زوج را توقیف کرد. چون به این روش از انتقال اموال به شخص دیگر جلوگیری می‌شود.

اگر مهریه شما زیر ۲۰ میلیون تومان است، سراغ شورای حل اختلاف بروید. زیرا در آن‌جا در نوبت نمی‌مانید. هم‌چنین روند دادرسی در آن‌جا کوتاه‌تر است. ولی اگر مبلغ مهریه بالاتر است بهتر است برای این کار به دادگاه صالح خانواده رجوع کنید.

 اجرا گذاشتن مهریه چقدر طول می‌کشد؟

معمولا روند به اجرا گذاشتن مهریه خیلی طولانی و در بعضی مواقع تا سال‌ها بدون حل باقی می‌ماند.

البته به حجم کاری دادگاهی که شما دادخواست داده‌اید هم بستگی دارد. در بعضی مواقع در مدت رسیدگی به پرونده ممکن است اختلافات دیگری برای زوجین پیش آید که روند این رسیدگی طولانی‌تر شود.

برای همین بهتر است اگر زوج توان پرداخت مهریه را دارد، به‌طور توافقی بدهد تا درگیر مشکلات و اختلافات بعدی نشود.

پیشنهاد مطالعه: برای آشنایی با نکات حقوقی در ازدواج موقت مردان این حق و حقوق را هرگز ندارند مطالعه کنید.

در ازدواج موقت مردان این حق و حقوق را هرگز ندارند

مرد و زنی که با یکدیگر به‌صورت موقت ازدواج می‌کنند، دارای حقوق و تکالیفی هستند.

عقد نکاح همین که به‌طور صحیح و با رعایت شرایط قانونی واقع شد، از نظر شرعی زن و شوهر بر یکدیگر حلال شمرده می‌شوند. از نظر حقوقی نیز رابطه زوجیت بین آن‌ها برقرار است. با ایجاد رابطه زوجیت که ممکن است در نتیجه نکاح دائم یا موقت، ایجاد شده باشد زن و مرد دارای الزاماتی هستند که در طول عقد و حتی پس از آن باید به آن پایبند باشند. در این نوشتار از مجله دلتا به موضوع تکالیف در ازدواج موقت می‌پردازیم.

نفقه زن

در نکاح دائم به محض انعقاد عقد نکاح، نفقه زن بر عهده شوهر است. اما در نکاح موقت، مرد الزامی برای پرداخت نفقه به همسرش ندارد. مگر اینکه در عقد موقت، زن شرط کرده باشد که شوهر نفقه مشخصی را به وی بپردازد یا از ابتدا عقد به منظور دریافت نفقه منعقد شده باشد.

 ثبت نکاح موقت

در ابتدای امر، الزامی برای ثبت ازدواج موقت وجود ندارد و ازدواج موقت همین که با صیغه صحیح ( فارسی یا عربی ) با رعایت قید مهلت و مهریه قرائت شود، عقد جاری شده و نیازی به ثبت آن وجود ندارد.

البته این تجویز قانونگذار تا جایی است که زوجه در نتیجه ازدواج موقت، باردار نشود.

هم‌چنین اگر زن یا شوهر در ضمن عقد، ثبت آن را شرط کنند یا هر دو بر آن توافق کنند، در این‌صورت، ثبت نکاح موقت بازهم ضروری است.

 مهریه زن

در نکاح موقت، از ابتدا باید مدت عقد ( اعم از یک یا چند ساعت، یک یا چند روز، یک یا چند ماه و یک یا چند سال ) و نیز میزان مهریه به طور روشن و دقیق قید شود وگرنه عقد باطل است.

در نکاح موقت، چه مرد با زن نزدیکی کند و چه نزدیکی نکند، باید تمام مهریه تعیین شده را به زن بپردازد. البته اگر مرد پیش از نزدیکی، تمام مدت را به زن بذل کند، در این‌صورت، باید تنها نیمی از مهریه مشخص شده را بپردازد.

 تبعیت زن از شوهر

در نکاح دائم، مدیریت و ریاست خانواده، از خصایص مرد شمرده شده است. زن باید از شوهر خود اطاعت کند.

زن باید در منزلی سکونت کند که شوهر تعیین کرده است. مرد نیز در صورتی‌که شغل زن را مخالف حیثیت خانوادگی قلمداد کند، می‌تواند از ادامه کار زن جلوگیری کند.

حتی زن برای خروج از منزل باید از شوهر خود اجازه بگیرد. اما در نکاح موقت، این احکام جاری نیست. زن تکلیفی به تبعیت از شوهر ندارد و می‌تواند بدون اجازه وی از منزل خارج شود. مرد هم نمی‌تواند از ادامه شغل زن جلوگیری کند.

 پایان نکاح موقت

در ازدواج دائم، نکاح در سه صورت از بین می‌رود: طلاق، فسخ نکاح و فوت طرفین! اما در نکاح موقت، فسخ نکاح و طلاق وجود ندارد و بجای آن بذل مدت وجود دارد.

همان‌طور که در نکاح دائم، اختیار طلاق با مرد است، اختیار بذل مدت در نکاح موقت هم با مرد است. در واقع با انعقاد عقد نکاح موقت، زن مالک مهریه تعیین شده و مرد هم حق برخورداری از مدت تعیین شده را دارد. حالا اگر قرار باشد، عقد نکاح موقت، در مدت زمان کمتری به اتمام برسد، این حق مرد است که مدت را به زن خود بذل کند یا بذل نکند.

پیشنهاد مطالعه: برای آشنایی با نکات حقوقی مجازات رابطه نامشروع در فضای مجازی و اینترنت مطالعه کنید.

نکاتی برای جلوگیری از اختلافات مستاجران و صاحبخانه‌ها

از قدیم گفته‌اند جنگ اول به از صلح آخر! چه چیزی بهتر از این است که قبل از وقوع هر اتفاقی اطلاعات حقوقی‌ خود را درباره روابط جاری بین مالک و مستاجر به قدری بالا ببرید که مو لای درز کار نرود.

بی‌توجهی موجر و مستاجر به موضوعات حقوقی باعث می‌شود تا اشکالات زیادی در تنظیم این قرارداد‌ها حادث شود. در این نوشتار از مجله دلتا به موضوع مستاجران و صاحبخانه ها باید بدانند می‌پردازیم.

کدام هزینه‌های تعمیرات ساختمان سهم مالک و مستاجر است؟

هزینه‌های مربوط به تعمیرات ساختمان یکی از موارد مهم اختلافی میان مالک و مستاجر بوده است که تمام این موارد از سوی قانونگذار پیش‌بینی شده است. مگر آنکه مالک و مستاجر با توافق طرفین شروط دیگری را برای این هزینه‌ها تعیین کرده باشند.

تعمیر دستگاه‌های حرارت مرکزی و تهویه و آسانسور

طبق ماده ۱۰ قانون روابط بین موجر (مالک) و مستاجر، تعمیرات کلی و اساسی از قبیل دستگاه‌های حرارت مرکزی و تهویه و آسانسور به عهده مالک است. تعمیرات جزئی و همچنین تزئین و تعمیری که مربوط به استفاده بهتر از مورد اجاره باشد با مستاجر خواهد بود. مگر آنکه در قرارداد به‌صورت دیگری شرط شده باشد.

مرجع رسیدگی به اختلاف در مورد هزینه تعمیرات

طبق ماده ۱۱ قانون روابط مالک و مستاجر، رسیدگی به اختلافات در خصوص تعمیرات با دادگاه است. در صورتی‌که مالک تعمیرات مورد حکم دادگاه را در مهلتی که از طرف دادگاه تعیین می‌شود انجام ندهد، مستأجر می‌تواند حق فسخ خود را اعمال کند. دادگاه می‌تواند به مستأجر اجازه دهد که تعمیرات مزبور را به قدر متعارف با نظارت دائره اجرا انجام بدهد.

حکم قانون درباره تعمیر وسایل سرمایشی و گرمایشی

بر اساس ماده ۴۸۶ قانون مدنی تعمیرات اساسی و تمام مخارجی که برای امکان بهره‌مندی و استفاده از ملک است به عهده موجر خواهد بود. مگر اینکه ضمن عقد اجاره دو طرف به‌طور دیگری با همدیگر توافق کرده باشند.

به این ترتیب می‌توان گفت تعمیرات اساسی اماکن استیجاری مانند تعمیر دستگاه‌های سرمایشی، گرمایشی و آسانسور بر عهده مالک است.

حال اگر مالک اجازه تعمیرات را با پرداخت هزینه‌ها  به مستاجر دهد، او می‌تواند تعمیرات را انجام دهد.

در غیر این‌صورت مستاجر می‌تواند از طریق دادگاه مالک را به تعمیرات الزام کند و در صورت ملزم نشدن او به انجام تعمیرات، مستاجر می‌تواند نسبت به فسخ قرارداد اقدام کند.

حکم قانون در صورتی‌که مستاجر مالک را از انجام تعمیرات منع کند

طبق ماده ۱۲ روابط بین قانون و مستاجر، هرگاه مستاجر مالک را از انجام تعمیرات ضروری منع کند، دادگاه مستاجر را به رفع ممانعت ملزم و مهلت مناسب برای انجام تعمیرات تعیین می‌کند.

اگر مستاجر بدون اجازه موجر اقدام به تعمیرات کند چه می‌شود؟

چنانچه موجر از انجام تعمیرات خودداری کند یا الزام او به تعمیر کردن هم فایده‌ای نداشته باشد و نتواند از مورد اجاره استفاده مطلوب کند و عیب‌هایش برطرف نشود، قرارداد اجاره باطل می‌شود.

اگر مستاجر بدون اجازه موجر اقدام به تعمیرات کند، حق مطالبه هزینه‌های تعمیرات را از مالک ندارد.

با اشاره به ماده ۴۸۵ قانون مدنی اگر در مدت اجاره، تعمیراتی لازم باشد که تاخیر در آن موجب ضرر به مالک شود، مستاجر نمی‌تواند مانع تعمیرات شود.

اگر در این مدت او نتواند از محلی که اجاره کرده به‌طور کلی یا جزئی استفاده کند، می‌تواند قرارداد اجاره را فسخ کند. در صورت اجازه مالک به مستاجر برای انجام تعمیرات، مستاجر می‌تواند بعد از انجام تعمیرات هزینه‌های مربوطه را از مالک دریافت کند یا آن را با اجاره‌بها تسویه کند.

اگر هزینه‌های تعمیرات بیشتر از مبلغ بهای اجاره باشد امری منطقی و عقلانی نیست، مگر اینکه هر دو طرف در مورد پرداخت آن توافق کرده باشند.

پیشنهاد مطالعه: برای آشنایی با نکات حقوقی  قانونی که معامله را به نفع مستاجر تمام می‌کند مطالعه کنید.

مجازات انتشار عکس‌های خصوصی دیگران

اگر کسی بدون رضایت صاحب عکس، اقدام به انتشار تصاویر خصوصی وی کند، از نظر قانون مجرم شناخته می‌شود و باید در انتظار مجازات باشد.

موضوع انتشار تصاویر خصوصی افراد در فضای مجازی و سوءاستفاده از آن، هم‌زمان با گسترش شبکه‌های اجتماعی رو به افزایش است. پلیس همواره هشدار می‌دهد که شهروندان هرگز فایل‌هایی مانند عکس، فیلم و کلیپ‌های خانوادگی را در رایانه، تبلت، لپ‌تاب و گوشی تلفن همراه خود نگهداری نکرده و سعی داشته باشند با تهیه یک حافظه جانبی کلیه فایل‌های شخصی‌شان را در آن ذخیره و در یک جای امن نگهداری کنند. با وجود این، اگر کسی اقدام به انتشار غیرقانونی تصاویر خصوصی دیگران کند، از نظر قانون، باید منتظر مجازات باشد. در این نوشتار از مجله دلتا به موضوع مجازات انتشار تصاویر افراد می‌پردازیم.

^{مجازات انتشار تصاویر افراد بدون اجازه}

ماده ۱۷ قانون جرایم رایانه‌ای به‌طور مشخص، هتک حیثیت از طریق انتشار تصاویر خصوصی را دارای عنوان مجرمانه دانسته است.

در این خصوص تأکید می‌کند: «هرکس به وسیله سیستم‌های رایانه‌ای یا مخابراتی، صوت، تصویر یا فیلم خصوصی یا خانوادگی یا اسرار دیگری را بدون رضایت او منتشر کند یا در دسترس دیگران قرار دهد، به‌نحوی که منجر به ضرر یا عرفا موجب هتک حیثیت او شود، به حبس از ۹۱ روز تا دو سال یا جزای نقدی از پنج تا ۴۰ میلیون ریال یا هر دو مجازات محکوم خواهد شد.»

این مجازات برای کسانی است که بدون تغییر در تصاویر نسبت به انتشار آن اقدام می‌کنند.

قانون‌گذار برای کسانی که با تصویرسازی در صدد مخدوش کردن آبروی افراد هستند نیز، مجازات جداگانه‌ای در نظر گرفته است.

بر اساس ماده ۱۶ قانون مزبور «هرکس به‌وسیله سیستم‌های رایانه‌ای یا مخابراتی، فیلم یا صوت یا تصویر دیگری را تغییر دهد یا تحریف کند و آن را منتشر یا با علم به تغییر یا تحریف، منتشر کند، به‌نحوی‌که عرفا موجب هتک حیثیت او شود، به حبس از ۹۱ روز تا دو سال یا جزای نقدی از پنج تا ۴۰ میلیون ریال یا هر دو مجازات محکوم خواهد شد.»

همچنین اگر تصاویر مستهجن باشد در این‌صورت مرتکب به حداکثر هر دو مجازات محکوم می‌شود.
باید توجه کرد، تمامی این مقررات در جایی است که صاحب تصاویر، از انتشار آن راضی نباشد. هم‌چنین کسی که با هدف هتک حیثیت از کسی، تصاویر را تغییر دهد.

در غیراین‌صورت اگر کسی با رضایت شخصی، تصاویر خصوصی را در شبکه‌های اجتماعی یا اینترنتی منتشر کند نمی‌تواند ادعایی در خصوص انتشار گسترده آن‌ها داشته باشد. چنانچه تصاویر دارای محتوای مستهجن یا غیراخلاقی یا خلاف عفت عمومی باشد، در این‌صورت، باید پاسخگوی رفتار غیرقانونی خود باشد.

پیشنهاد مطالعه: برای آشنایی با نکات حقوقی مجازات رابطه نامشروع در فضای مجازی و اینترنت مطالعه کنید.

فواید و معایب پیش خرید آپارتمان

با توجه به افزایش قیمت آپارتمان در سال‌های اخیر در کنار کاهش قدرت خرید مشتریان قراردادهای پیش فروش ساختمان از رونق بسیاری برخوردار شدند.

وقتی به آمار حداقل یک دهه گذشته بازار مسکن توجه شود، می‌توان به این نکته رسید که همراه با افزایش قراردادهای پیش خرید مسکن، دعواهای حقوقی مرتبط با آن نیز رشد چشمگیری داشته است. پیش خرید آپارتمان و پیش فروش آن مکمل یکدیگرند و از سوی سایر افراد جامعه برای این صورت می‌گیرد تا بازار خرید و فروش املاک بتواند داغ بماند. در این نوشتار از مجله دلتا به موضوع فواید و معایب پیش خرید می‌پردازیم.

فواید پیش خرید آپارتمان

• می‌توان پیش خرید آپارتمان‌ها را به‌صورت کلی به افرادی پیشنهاد کرد که پول لازم را برای خرید خانه ندارند.
• از جمله فواید پیش خرید آپارتمان‌ها این است که این خانه‌ها قیمت کم‌تری را نسبت به خانه‌های آماده دارند. این میزان بین ۱۰ تا ۳۰ درصد است.
• کسی که قصد دارد این خانه‌ها را خریداری کند می‌تواند قرارداد قسطی ببندد و پول خرید مسکن را به‌صورت قسطی پرداخت کند. این گونه پرداخت برای خریدار بسیار راحت است و بهتر از این است که همه پول را یک‌جا پرداخت کند.
• چون خانه هنوز به‌صورت کامل تکمیل نشده است خریدار می‌تواند حتی در روند ساخت خانه نظرات خود را هم اعمال کند. از وسایلی در ساخت خانه استفاده کند که به دلخواه خود وی استفاده شده است.

معایب پیش خرید آپارتمان

درست است که در بالا برای پیش خرید آپارتمان‌ها فواید بسیار زیادی وجود دارد اما بهتر است قبل از این که تصمیمی درمورد پیش خرید آپارتمان بگیرید با معایب آن نیز در ادامه آشنا شوید:

• در خریدن آپارتمان‌ها معمولا خریدار و فروشنده به اختلافات زیادی خواهند رسید.
• در زمان پیش خرید آپارتمان‌ها هنوز به‌صورت کامل ساخته نشده‌اند و بنابراین همه معایب آن‌ها در زمان ساخت به چشم نمی‌آید.
• ممکن است در پایان یافتن زمان ساخت ملک خریدار نسبت به آن رضایتی نداشته باشد. هم‌چنین ممکن است خانه آن‌طور که خریدار تصور می‌کرده است نشود.
• شاید فروشنده توانایی این را نداشته باشد تا خانه‌ها را به اتمام برساند و به همین دلیل هم همان‌طور آن را رها کند و فرار کند. این مورد بسیار در زمان پیش خرید آپارتمان‌ها دیده می‌شود. در این‌جا خریدار تنها یک خانه نیمه کاره دارد که نمی‌تواند در آن سکونت کند.

پیشنهاد مطالعه: برای آشنایی با نکات حقوقی قانونی که معامله را به نفع مستاجر تمام می‌کند مطالعه کنید.

تکلیف حضانت فرزند بعد از فوت پدر و ازدواج مجدد مادر

مطابق قانون مدنی ریاست خانواده با پدر است و وظیفه پدر است که مخارج زندگی را برای زن و فرزند تامین کند. اما این به آن معنا نیست که حق حضانت و نگهداری طفل تنها برای پدر یا کسی است که او تعیین می‌نماید.

حضانت فرزند یا فرزندان مشترک، حق و تکلیف والدین است و قانونا حضانت فرزند یا فرزندان چه دختر چه پسر تا ۷ سالگی با مادر است و بعد از آن تا ۹ سالگی برای دختر و تا ۱۵ سالگی برای پسر با پدر است. اما در هر صورت اساس تعیین حضانت مصلحت طفل خواهد بود. حال ممکن است برای عده‌ای از مادران که حضانت طفل را بر اثر فوت شوهر عهده دارند این سوال ایجاد شود که اگر ازدواج کنند حضانت از آنان سلب خواهد شد؟ در این نوشتار از مجله دلتا به موضوع حضانت بعد از ازدواج مادر می‌پردازیم.

تفاوت حضانت و قیمومت

قیمومت به معنای سرپرستی و حمایت است. قیمومیت در واقع نهادی است که برای حمایت از محجوران اعم از صغیر، سفیه و مجنون ایجاد شده است. در واقع، اشخاص صغیر، سفیه و مجنون بایستی تحت حمایت شخصی باشند تا امور آن‌ها اداره شود.

در این معنا، قیمومت با حضانت که ناظر بر نگهداری، مراقبت و حمایت جسمی از فرزندان است تفاوت دارد. حضانت فرزندان در درجه اول به عهده پدر و مادر طفل است که حق و تکلیف به حضانت دارند. اما قیم به موجب حکم دادگاه برای اداره امور مالی محجور تعیین می‌شود که البته اولویت با نزدیکان طفل است.

حضانت فرزند بعد از فوت پدر و ازدواج مادر

گفته شد که حضانت و نگهداری فرزندان بر عهده پدر و مادر آن‌ها است. نمی‌توان بی‌دلیل این حق را از آن‌ها سلب کرد. حق حضانت فرزند یا فرزندان با ولایت و قیمومت فرزند که بحثی مالی است متفاوت خواهد بود. بعد از فوت پدر ولایت و قیمومت فرزند یا فرزندان بر عهده جد پدری یا همان پدر بزرگ خواهد بود.

حضانت موضوعی جدا از نفقه، ولایت و قیمومت در امور مالی فرزند است. حضانت فرزند بعد از فوت پدر با مادر است و این حق مادر است که از فرزندش مراقبت کند.

طرز فکر عموم مردم این است که بعد فوت، پدربزرگ می‌تواند حضانت را از مادر بگیرد در صورتی‌که قانونا اگر مادر مشکل اخلاقی و روانی نداشته باشد قیم یا هر کس دیگری بعد از فوت پدر نمی‌تواند حضانت را از مادر بگیرد.

 اما در طلاق زوجین، اگر مادر حضانت طفل را بر عهده داشته باشد و ازدواج کند پدر می‌تواند از دادگاه درخواست سلب حضانت از مادر کند که مورد قبول دادگاه هم خواهد بود. زیرا ازدواج مادر از موارد سلب حضانت مادر محسوب خواهد شد.

حال این سوال مطرح می‌شود که اگر پدر فوت شده باشد در زمان حضانت مادر اگر او ازدواج کند جد پدری یا قیم او می‌تواند از دادگاه تقاضای سلب حضانت از مادر کند؟

برای جواب به این سوال ماده قانونی خاصی نداریم تا به آن استناد کنیم اما با توجه به ماده ۱۱۷۱ قانون مدنی: در صورت فوت یکی از ابوین حضانت طفل با آن‌که زنده است خواهد بود.

 رویه عرف دادگاه‌ها سلب حضانت از مادر در صورت شوهر کردن مشروط به زنده بودن پدر است. اما در صورت فوت پدر، مادر اولویت در حضانت فرزند دختر یا پسر را دارد حتی اگر ازدواج مجدد کند.

پیشنهاد مطالعه: برای آشنایی با نکات حقوقی بیشتر مطلب نحوه تقسیم ارث بین فرزندان دختر و پسر را مطالعه کنید.