بدون اجازه پدر نمی‌توانید مهریه خود را ببخشید

یکی از موضوعات مهمی که در ارتباط با مهریه مطرح می‌شود این است که زن مهریه خود را به همسرش ببخشد.

زن مالک مهریه است و به محض عقد می‌تواند مهریه را مطالبه کرده یا حتی آن را ببخشد. مطابق قانون، برای اینکه زن اقدام به بخشیدن مهریه به همسر خود کند، شرط خاص پیش بینی نشده است، لکن در عمل این امر نیازمند رضایت پدر است. در این مطلب از مجله دلتا به موضوع بخشیدن مهریه بدون اجازه پدر می‌پردازیم.

شرایط بخشیدن مهریه

به موجب ماده ۱۰۸۲ قانون مدنی به مجرد عقد، زن مالک مهریه می‌شود و می‌تواند هرگونه تصرفی که بخواهد در مهریه انجام دهد. بخشیدن مهریه به همسر نیز یکی از آن‌ها است.

در برخی از شرایط، بخشش مهریه از طرف زن سبب مشکلاتی در روابط طرفین می‌شود. به خصوص در مواقعی که زن تصمیم به جدایی از همسر خود می‌گیرد. دراین‌صورت، زن نمی‌تواند با استفاده از بخشیدن مهریه‌اش، به‌صورت طلاق خلع و مبارات( طلاق به دلیل تنفر) اقدام کند. چراکه مهریه‌اش را از قبل بخشیده است. لذا باید علاوه بر مهریه‌ای که از قبل به شوهرش بخشیده، مبلغی دیگر هم به او بپردازد تا شوهر را راضی به طلاق کند. اگر علاقه دارید در مورد مسائل مهریه بیشتر بدانید به مطلب حقی که به زن اجازه می‌دهد تمکین نکند اما نفقه و مهریه بگیرد مراجعه کنید.

بخشیدن مهریه بدون اجازه پدر

علیرغم اینکه فرض بر این است که بخشیدن مهریه از سوی زن، نشانه رضایت وی از زندگی مشترک و علاقمندی به همسرش است. اما گاهی اوضاع تغییر می‌نماید. تا اینکه زن تمایل پیدا می‌کند تا به هر روشی که شده از شوهرش جدا شود و یکی از این روش‌ها طلاق خلع و مبارات است.

در این طلاق زن در برابر بخشش تمام یا مقداری از مهریه‌اش به مرد، مرد را به طلاق دادن ترغیب کند. اما اینکه زن از قبل مهریه را بخشیده باشد، باید علاوه بر مهری که بخشیده، مبلغی دیگر هم به او بپردازد تا راضی به طلاق دادن زن شود.

علاوه بر رضایت و میل درونی زن نسبت به بخشیدن مهریه، ممکن است مرد او را مجبور به این امر کند. یا اینکه زن به لحاظ احساسات زودگذر خود تصمیم به این امر بگیرد. به همین دلیل، علیرغم این که در شرع و قانون شرط خاصی برای صحت بخشیدن مهریه بدون شاهد از طرف زن در نظر گرفته نشده است اما به لحاظ عملی دفترخانه‌ها اجازه پدر برای بخشیدن مهریه و رضایت وی برای بخشش آن را شرط لازم و ضروری برای این امر می‌دانند.

پیشنهاد مطالعه: برای آشنایی با نکات حقوقی مطلب مردانی که می‌خواهند ازدواج دوم داشته باشند، حتما بخوانند!  را مطالعه کنید.

بهترین روشی که با آن می‌توانید مهریه را به اجرا بگذارید

زن پس از جاری شدن خطبه عقد صاحب مهریه است و هر زمان که بخواهد می‌تواند آن را از همسرش درخواست کند و هر اقدامی بخواهد می‌تواند با مهریه خود انجام دهد.

زن می‌تواند برای به اجرا گذاشتن مهریه‌اش هر زمان که اراده کرد، اقدام کند. وی برای این کار هم می‌تواند به اداره ثبت مراجعه کند و هم به دادگاه خانواده. در این مطلب از مجله دلتا به موضوع بهترین روش اجرا گذاشتن مهریه می‌پردازیم.

بهترین روش به اجرا گذاشتن مهریه

 زن پس از جاری شدن خطبه عقد صاحب مهریه است. وی هر زمان که بخواهد می‌تواند آن را از همسرش درخواست کند و هر اقدامی بخواهد می‌تواند با مهریه خود انجام دهد.

به‌طورکلی مهریه زن از دو طریق قابلیت وصول دارد:

• از طرق اجرای ثبت
• از طریق دادگاه خانواده

بهترین روش مطالبه مهریه از نظر کارشناسان اقدام از طریق اجرای ثبت است.

اما چگونه باید از طریق اجرای ثبت مهریه را به اجرا گذاشت؟

برای مطالبه مهریه از طریق اجرای ثبت ابتدا زن باید به دفتر ازدواجی که عقد رسمی در آنجا صورت گرفته مراجعه نماید. وی باید درخواست کتبی خود را مبنی بر صدور اجراییه به آن دفترخانه ازدواج بدهد. البته صدور اجراییه شرایطی دارد که در صورت تحقق آن شرایط اجراییه صادر می‌گردد.

شروط صدور اجراییه شامل موارد ذیل است:

• اولا مطالبه مهریه به موجب سند رسمی باشد یعنی مهرالمسمی قید شده در عقدنامه رسمی زوجین باشد و در دفترخانه به ثبت رسیده باشد.
• دوما مهریه منجز باشد. یعنی معلق به امر خاصی نباشد. به طور مثال معلق به بارداری زن نباشد.
• سوما مهریه و تعهدات موجل نباشد. یعنی برای پرداخت مهریه مدت مشخص نشده باشد. به‌طور مثال برای پرداخت مهریه شرط نشده باشد که ده سال پس از عقد. در این حالت تا سپری نشدن مدت تعیین شده زن نمی‌تواند مهریه خود را به اجرا بگذارد.

نحوه به اجرا گذاشتن مهریه

در صورت محرز شدن این شروط سردفتر مراحل صدور اجراییه را طی می‌کند. پس از صدور اجراییه، این موضوع را به شوهر ابلاغ می‌نماید. شوهر هم پس از آن‌که از ابلاغیه مطلع گردید ۱۰ روز مهلت پرداخت مهریه دارد یا اگر توان پرداخت طی ده روز ندارد باید راهی برای پرداخت آن مشخص کند و اعلام دارد.

با ابلاغ اجراییه تقاضای وصول طلب مهریه از اموال شوهر یا ضامن وی می‌شود. در صورت عدم اقدام از طرف شوهر معادل مهریه از اموال وی توقیف می‌شود.  چنانچه باز اقدامی از زوج صورت نگیرد اموال توقیفی به مزایده گذاشته می‌شود و مهریه وصول می‌شود.

دلایل برتری وصول مهریه از طرق اجرای ثبت

• یکی از دلایل مهم، برتری این روش نسبت به دادگاه، سرعت در رسیدگی است.
• از دلایل دیگر می‌توان به هزینه کم‌ از طریقه اجرای ثبت اشاره کرد.
• گذشته از صرف هزینه و زمان‌بر بودن شیوه مطالبه از طریق دادگاه مزیت دیگری که مطالبه از طریق اجرای ثبت دارد این امر است که امکان ممنوع‌الخروجی مرد را فراهم کرده تا مرد برای فرار از پرداخت بدهی مهریه نتواند به کشور دیگر متواری گردد.

پیشنهاد مطالعه: برای آشنایی با نکات حقوقی مطلب حقی که به زن اجازه می‌دهد تمکین نکند اما نفقه و مهریه بگیرد  را مطالعه کنید.

آیا افزایش و کاهش مهریه بعد از عقد امکان دارد؟

مهریه جزو اولین توافقات زن و شوهر است که میزان آن را معمولا دختر تعیین می‌کند یا اینکه دختر و پسر با هم سر یک مال مشخص و مبلغ معین به توافق می‌رسند.

ممکن است در اثر هیجانات، احساس و عواطف، میزان مهریه تعیین شده بسیار زیادتر از توانایی مرد باشد یا بلعکس میزان مهریه زن بسیار ناچیز تعیین شده باشد. حال سوال اینجاست که آیا می‌توان مهریه تعیین شده را بعد از ازدواج و فروکش شدن احساسات، کم یا زیاد کرد؟ در این مطلب از مجله دلتا به موضوع شرایط افزایش و کاهش مهریه می‌پردازیم.

 افزایش مهریه بعد از عقد ازدواج

افزایش مهریه در سند ازدواج، با اقرارنامه رسمی پذیرفته نمی‌شود. در نتیجه اگر زن و مرد خواهان افزایش مهریه هستند می‌تواند از طریق سایر تعهدات مالی مثل صدور چک یا سفته، صلح اموال، فروختن مال و سایر تعهدات الزام‌آور دیگر که در قوانین آمده است اقدام به افزایش مهریه کنند.

پس منعی برای افزایش وجود ندارد ولی این مال جدید افزایش یافته دیگر ماهیت مهریه ندارد. مهریه همان است که حین عقد مشخص شده است. در واقع افراد می‌توانند با یک توافق جدید بین خودشان مبلغی را تعیین کنند. زوجین می‌توانند این را افزایش مهریه بدانند اما قرارداد جدید احکام خود را دارد و تابع مهریه نیست.

 کاهش مهریه بعد از عقد ازدواج

مهریه شرعی همان است که در سند ازدواج مقرر شده است. پس در نتیجه، کاهش مهریه نیز منع قانونی دارد. البته منظور از این کاهش، کاهش میزان مهریه در خود سند ازدواج است وگرنه که زن می‌تواند برای کاهش مهریه تعیین شده به یکی از دفاتر اسناد رسمی مراجعه و مهریه را ببخشد.

در کاهش یا کلا بخشش مهریه آگاه باشید که اگر به موجب سند رسمی زن تمام مهریه یا بخشی از آن را ببخشد، دیگر نمی‌تواند برای همان قسمت بخشیده شده از طریق مراجع قضایی یا اجرای ثبت اقدام به مطالبه مهریه کند. عملا مهریه تعیین شده در سند ازدواج نیز آثار مالی خود را به موجب سند بعدی کاهش یافته از دست می‌دهد.

نتیجه گیری

به‌طور کلی در مطالب بالا صریحا بیان کردیم که هرگونه تغییر مهریه اعم از افزایش یا کاهش در سند ازدواج منع شده است. برای اطلاع از انواع مهریه و شرایط تبدیل آن به مطلب آیا می‌توان مهریه عندالاستطاعه را به عندالمطالبه تبدیل کرد؟ مراجعه کنید.

مهریه تعیین شده در سند ازدواج، مهریه شرعی و غیرقابل تغییر است. در خصوص افزایش مهریه نیز بعد از عقد ازدواج منع قانونی وجود دارد اما زوجین می‌توانند در قالب سایر اسناد تعهدآور مالی یا عقود حقوقی مهریه را توافقی میان خود افزایش دهند.

در خصوص کاهش نیز زن می‌تواند با حضور در دفاتر اسناد رسمی نسبت به بخشش قسمتی یا تمام مهریه اقدام کند.

پیشنهاد مطالعه: برای آشنایی با نکات حقوقی مطلب در این شرایط زن می‌تواند حتی بدون دلیل طلاق بگیرد را مطالعه کنید.

آیا می‌توان مهریه عندالاستطاعه را به عندالمطالبه تبدیل کرد؟

مهریه عندالمطالبه و عندالاستطاعه دو کلمه‌ای که به گوش همه ما آشناست. مهریه نشانه وفا و محبت مرد نسبت به همسر خود و سنتی پسندیده است.

مهریه از جمله حقوق مالی مربوط به زن بوده که پس از عقد نکاح برای او وضع می‌گردد. هر آنچه که مالیت و امکان تملک داشته باشد را می‌توان به عنوان مهریه تعیین نمود. در این مطلب از مجله دلتا به موضوع تبدیل مهریه عندالاستطاعه به عندالمطالبه می‌پردازیم.

مهریه عندالاستطاعه

در مهریه عندالاستطاعه، هنگام پرداخت مهریه، زمانی است که مرد، به لحاظ مالی توانایی پرداخت را داشته باشد. از این‌رو پرداخت آن بسته به استطاعت(توانایی) مالی مرد است.

مهریه عندالمطالبه

معنی عندالمطالبه آن است که به محض مطالبه زن، مرد موظف به پرداخت می‌شود. مهریه عندالمطالبه مهریه‌ای است که زن هر زمان اراده کند می‌تواند آن را مطالبه کند. تا زمانی هم که مرد مهریه را به زن نپردازد، زن می‌تواند از حق حبس خود استفاده کند و تمکین نکند.

رابطه تمکین و مهریه

تمکین به این معنا است که زن موظف به تابعیت از مرد در موارد تعیین شده مانند خوش‌رویی، خوش‌اخلاقی، زندگی در مکان مشترک، ایجاد رابطه جنسی و غیره است.

لیکن قانون این حق را برای زن در نظر گرفته است، تا هنگامی که مهریه به او پرداخت نشده است از انجام وظایفی که در برابر همسر خود دارد اجتناب نماید. یا به تعریفی دیگر مجاز به عدم تمکین است حتی نفقه او نیز ساقط نمی‌گردد.

آیا می‌توان مهریه عندالاستطاعه را به عندالمطالبه تبدیل کرد؟

پس از عقد نکاح امکان تغییر میزان مهریه و کم یا زیاد کردن آن وجود ندارد و زوجین نمی‌توانند تغییری در آن ایجاد کنند.
اما زمان پرداخت مهریه یا نحوه پرداخت آن را می‌توان تغییر داد. در این حالت زوجین با توافق یکدیگر می‌توانند مهریه عندالاستطاعه را به عندالمطالبه یا برعکس تبدیل کنند.
حتی می‌توان بخشی از مهریه را به‌صورت عندالاستطاعه و بخش دیگر را به‌صورت عندالمطالبه تبدیل کرد.

برای این منظور زوجین باید با در اختیار داشتن نکاح‌نامه و شناسنامه به محضرخانه محل عقد مراجعه کرده و تغییرات لازم را انجام دهند.

با توجه به مطالب فوق، تبدیل مهریه عندالاستطاعه به عندالمطالبه و یا بر عکس، پس از نکاح امکان‌پذیر است.

پیشنهاد مطالعه: برای آشنایی با نکات حقوقی مطلب مهریه‌هایی که نه می‌توان داد نه می‌توان گرفت را مطالعه کنید.

آیا توقیف ملک قولنامه‌ای برای مهریه امکان دارد؟

هنگام عقد نکاح مرد تعهد می‌کند مبلغ یا چیزی که ارزش اجتماعی دارد یا مالی که قابلیت تملک دارد را به عنوان مهریه زن، به او پرداخت کند.

مهریه در شرع به عنوان عاملی بازدارنده برای مرد تلقی می‌شود که به تحکیم زندگی کمک می‌کند. در سال‌های اخیر مهریه مشکلات زیادی را به وجود آورده است. یکی از سوالات رایجی که پرسیده می‌شود آن است که آیا توقیف ملک قولنامه‌ ای برای مهریه امکان دارد؟ در این مطلب از مجله دلتا به موضوع توقیف ملک قولنامه ای بابت مهریه می‌پردازیم.

آیا ملک قابل توقیف است؟

ملک در صورتی‌که جزو مستثنیات دین نباشد برای مهریه قابل توقیف است. اگر توقیف ملک، شرایط زندگی را برای مرد سخت نکند، می‌توان آن را برای مهریه توقیف کرد.

منزلی که در شان مرد و افراد تحت تکفل وی باشد و مغازه یا ملکی که برای امرارمعاش وی و افراد تحت تکفلش ضروری است، املاک مستثنیات دین محسوب می‌شوند.

اموال غیرمنقول مثل ملک چگونه توقیف می‌شوند؟

اگر ملک ثبت شده باشد پس از توقیف آن برای مهریه باید به اداره ثبت محلی که مال در آن‌جا واقع است اطلاع داده شود.

اگر ملک دارای سابقه ثبتی نباشد در صورتی توقیف آن مجاز است که مرد در آن تصرف مالکانه داشته باشد. همچنین توسط کارشناس، مالک آن ملک شناخته شود.

اگر ملک دارای عوایدی (اجاره‌بها) باشد، به‌طوری که عواید یک سال آن برای پرداخت مهریه کافی باشد، در صورت رضایت زن، خود ملک توقیف نمی‌شود و عواید آن برای پرداخت مهریه توقیف می‌شود.

آیا توقیف ملک قولنامه‌ ای ممکن است؟

طبق قانون ثبت اسناد و املاک، دولت تنها در صورت‌های زیر شخص را مالک یک ملک می‌شناسد:

• ملک به نام او ثبت شده باشد.
• همچنین ملک از طریق مالک رسمی آن به او به ارث رسیده باشد.
• ملک به وی منتقل شده باشد و این انتقال در دفتر املاک ثبت شده باشد.

بنابراین تنها با معرفی ملک قولنامه‌ای به عنوان اموال شوهر، نمی‌توان ادعا کرد که مرد مالک آن است. با توجه به عدم اثبات مالکیت به دادگاه، امکان توقیف ملک وجود ندارد، اما ممکن است با استفاده از قانون اجرای احکام مدنی توقیف ملک ممکن شود.

طبق این قانون اگر شخصی که سند ملک به اسم اوست، به مالکیت مرد اقرار کند و رضایت خود را نسبت به توقیف ملک اعلام کند، ممکن است دادگاه رای به توقیف ملک مورد نظر بدهد.

پیشنهاد مطالعه: برای آشنایی با نکات حقوقی مطلب طلاق توافقی چقدر زمان می‌برد؟ را مطالعه کنید.

اگر شوهر فوت کند مهریه همسر دوم چه می‌شود؟

یکی از مهم‌ترین حقوقی که به موجب شرع و قانون به زن تعلق می‌گیرد، مهریه‌ای است که به موجب عقد نکاح میان زن و مرد تعیین می‌شود.

بر اساس قانون مدنی زن به محض عقد ازدواج، مالک مهریه می‌شود و مرد از همان لحظه متعهد می‌شود که مهریه همسر خود را بپردازد. به لحاظ عرفی مطالبه مهریه معمولا حین دعوای طلاق در دادگاه مطرح می‌شود. اما در هر شرایطی زن امکان دریافت مهریه را خواهد داشت. حتی در صورتی‌که شوهر فوت کرده باشد نیز زن می‌تواند با ارئه دادخواستی مهریه‌اش را مطالبه کند که از اموال متوفی باید پرداخت شود. در این مطلب از مجله دلتا به موضوع مهریه همسر دوم می‌پردازیم.

اگر شوهر فوت کند مهریه زن دوم چه می‌شود؟

اگر مردی بیش از یک زن داشته باشد خواه به عقد دائم یا عقد موقت، همسران او می‌توانند از محل ماترک (آنچه به ارث رسیده) مطالبه مهریه کنند.

هیچ کدام از زنان متوفی در گرفتن مهریه بر دیگری برتری ندارد.

بعضی به اشتباه فکر تصور می‌کنند، مهریه زن اول بر دیگران ارجحیت دارد که چنین نیست. حتی مهریه زنی که به عقد موقت در نکاح مرد بوده است با مهریه زنی که در عقد دائم بوده است تفاوتی نمی‌کند.

پس از فوت شوهر از کل ارث از جمله منزل مسکونی او می‌توان مهریه را وصول کرد. مهریه را هم از طریق دادگاه و هم از طریق اجرای ثبت می‌توان مطالبه کرد.

آنچه اینجا اهمیت دارد این است که اگر اموال متوفی برای پرداخت همه مهریه‌ها کفایت نکند، زنی که زودتر ملک یا مال دیگری از اموال به جا مانده فرد فوت شده را توقیف کرده باشد، در گرفتن مهریه از محل مال توقیف شده اولویت دارد. حتی اگر مالی جهت وصول مهریه برای زن دیگر نمانده باشد.

چند نکته مهم

• وراث بیش از کل ارث متوفی مسئولیتی ندارند. به عبارت دیگر و به عنوان مثال اگر مردی فوت کند و ارثی بر جای نگذاشته باشد یا اندک باشد و همسر او مطالبه مهریه کند و ارث جوابگوی مهریه زن نباشد، وراث شوهر مسئولیتی برای پرداخت مابقی مهریه زن بعد از فوت شوهر ندارند.
• اگر اموال به جای مانده از شوهر کم باشد و چند نفر طلبکار باشد، هر کدام که زودتر مالی از متوفی را توقیف کند، در گرفتن طلب خود در آن مال توقیف شده اولویت دارد.
•  در شرایط مساوی، مهریه زن متوفی دین ممتاز محسوب می‌شود. نسبت به سایر طلبکاران، زن دارای اولویت است.
•  حتی اگر بین زوجین نزدیکی واقع نشده باشد و زوج فوت کند، زن دوشیزه متوفی می‌تواند کل مهریه را از محل ارث وصول نماید.
• اگر مهریه زن وجه نقد باشد تا زمان فوت شوهر به نرخ روز محاسبه می‌شود.

پیشنهاد مطالعه: برای آشنایی با نکات حقوقی زن چه زمانی می‌تواند جدا از شوهر خود زندگی کند؟ مطالعه کنید.

بهترین راه برای فرار از پرداخت مهریه

بسیاری از افراد می‌خواهند بدانند که آیا امکان فرار از پرداخت مهریه توسط مرد وجود دارد؟ مصادیق احکام فرار از پرداخت مهریه به چه مواردی تقسیم می‌شوند؟

برای توضیح این موضوع ابتدا باید به این نکته توجه کرد که مهریه حقی است برای زن و دینی است بر گردن شوهر، که در نهایت مجبور به پرداخت آن است. در این مطلب از مجله دلتا به موضوع فرار کردن از پرداخت مهریه می‌پردازیم.

برخی به اشتباه بهترین راه برای فرار از پرداخت مهریه را واگذاری صوری اموال به آشنایان و نزدیکان می‌دانند.

معامله صوری برای فرار از مهریه در بازه زمانی اختلاف بین زن و شوهر صورت می‌پذیرد. در این زمان شوهر اقدام به انتقال اموال برای فرار از مهریه می‌کند. زیرا در روند نوبت‌گیری و ارائه و همچنین پذیرش دادخواست توقیف اموال و استعلام اموال ممکن است زمان زیادی طول بکشد.

در این زمان، ممکن است مرد اموال خود را به نام دیگری نماید. معمولا این افراد از اقوام نزدیک و درجه یک مرد هستند.

در این راستا توجه به این نکته ضروریست که انتقال اموال برای عدم پرداخت مهریه دارای مجازات است.

با توجه به ماده ٢١ قانون نحوه اجرای محکومیت‌های مالی مصوب سال ١٣٩۴ می‌توان گفت: انتقال مال به دیگری به هر نحو و به وسیله مدیون با انگیزه فرار از دین به نحوی که باقی مانده اموال برای پرداخت دین کافی نباشد موجب حبس تعزیری یا جزای نقدی درجه شش یا جزای نقدی معادل نصف مال یا هردو مجازات می‌شود.

 راهکار‌های قانونی عدم پرداخت تمام یا قسمتی از مهریه

• بهترین راه برای نپرداختن تمام مهریه طلاق تواقفی هست که در آن به‌طور مثال زن درخواست طلاق دارد. طبق توافق یک حق‌ طلاق از شوهر می‌گیرد و در مقابل شوهر شرط میگذارد که مهریه پرداخت نکند.
• راه قانونی دیگر که ممکن است در برخی موارد قابل استفاده باشد مورد کاملا فقهی است که در قانون مدنی نیز به آن اشاره شده است. این مورد عنن به معنی ناتوانی کامل جنسی زن است که باعث فسخ نکاح می‌شود. البته این مورد شوهر را از پرداخت نصف مهریه معاف می‌کند.
• راه قانونی بعدی نپرداختن مهریه به‌صورت یک‌جا یا همان اعسار است. اعسار به این معنی است که فرد از نظر مالی در شرایطی هست که امکان پرداخت بدهی خود را ندارد و اثبات این موضوع به عهده شوهر است. در صورت اثبات اعسار معمولا شوهر به پرداخت قسمتی از مهریه به عنوان پیش قسط و اقساط ماهیانه محکوم می‌شود. اگر مرد از پرداخت اقساط مورد حکم امتناع ورزد، با صدور حکم جلب به زندان معرفی خواهد شد. در صورتی‌که اعسار او اثبات شود و به هیچ طریقی قدرت پرداخت اقساط را نداشته باشد قاضی دادگاه، اقساط را با توجه به وضعیت مالی شوهر کم خواهد کرد.

برخی از وکلا با توجه به بخشنامه جدید قوه قضاییه در مورد عدم صدور حکم زندان برای مدیونین مهریه بر این باورند که مرد عملا از پرداخت مهریه معاف شده است. این تصور کاملا غلط است چراکه طبق قوانین مدنی و خانواده، مهریه همچنان پابرجاست.

این تصور غلط برخی در خصوص قانون جدید مهریه باعث به وجود آمدن مشکلاتی شده است. نکته آخر اینکه فقط تا سقف ١١٠ سکه یا معادل ریالی آن دادگاه حکم جلب شوهر را صادر خواهد کرد.

پیشنهاد مطالعه: برای آشنایی با نکات حقوقی معافیت مرد از پرداخت مهریه مطالعه کنید.

تکلیف مهریه پس از مرگ شوهر در ازدواج موقت چیست؟

یکی از مهم‌ترین مسائلی که پس از فوت همسر به وجود می­‌آید، مبحث مهریه و نحوه­‌ پرداخت آن است.

مهریه مالی است که قابلیت تملک داشته باشد و در عقد نکاح، مرد تعهد می‌کند که به زوجه بپردازد. در این مطلب از مجله دلتا به موضوع پرداخت مهریه در عقد موقت می‌پردازیم.

پرداخت مهریه در عقد موقت ثبت شده

عقد موقت هم می‌تواند در دفاتر رسمی ازدواج و طلاق به ثبت برسد و میزان مهریه در آن مکتوب شود و هم می‌تواند بین خود خانم و آقا صیغه محرمیت خوانده شود.

در صورتی‌که در دفاتر ازدواج، عقد صورت گیرد،‌ صیغه‌نامه‌ای به خانم و آقا داده می‌شود که سند رسمی محسوب می‌شود.
اگر خانم قصد مطالبه مهریه خود را داشته باشد می‌تواند به دادگاه مراجعه کند و با ارائه مدارک شناسایی و صیغه‌نامه رسمی برای مطالبه مهریه در عقد موقت اقدام کند.

در صورتی‌که مبلغ مهریه خانم بیست میلیون تومان یا کمتر بود باید به شورای حل اختلاف مراجعه کند. در صورتی‌که ارزش مهریه بیشتر از بیست میلیون تومان بود باید به دادگاه مراجعه کند.

مهریه در ازدواج موقتی که به ثبت نرسیده

مهریه در عقد موقت برای زمانی‌که خود خانم و آقا صیغه محرمیت را بین هم جاری کرده‌اند متفاوت است.

در این زمان هم باید مهریه حتما مشخص شود وگرنه که عقد باطل است. ولی چون صیغه‌نامه‌ای وجود ندارد، خانم مدرکی برای ارائه به دادگاه و مطالبه مهریه خود ندارد.

آیا در این شرایط خانم می‌تواند مهریه خود را دریافت کند؟

بله خانم باید به دادگاه مراجعه کند و از طریق شهادت شهود (دو مرد یا یک مرد و دو زن باید شهادت دهند) یا با اقرار خود آقا عقد را اثبات کند. در این‌صورت اگر باز هم مقدار مهریه کمتر از بیست میلیون تومان بود باید به شورای حل اختلاف مراجعه کند.

مهریه پس از مرگ شوهر در عقد موقت

برخلاف عقد دائم هرگاه میزان مهریه مشخص نشود، عقد موقت باطل به حساب می‌آید. پس حتما در زمان عقد موقت باید مهریه و میزان آن مشخص باشد.

اگر نزدیکی انجام شده باشد مرد باید کل مهریه و در صورت عدم نزدیکی نصف مهریه را بپردازد. اگر مهریه قبل از فوت پرداخت نشده باشد، بعد از فوت همسر از بین نمی‌رود. بلکه جزو دیون متوفی محسوب می‌شود و زوجه می‌تواند از اموال او توقیف نماید. زیرا مهریه حقی است که با مردن از بین نمی‌رود.

پیشنهاد مطالعه: برای آشنایی با نکات حقوقی آیا می‌توان آپارتمان را بابت مهریه توقیف کرد؟ مطالعه کنید.

آیا می‌توان آپارتمان را بابت مهریه توقیف کرد؟

مطابق با قانون برای توقیف آپارتمان مسکونی بابت مهریه نظرات متعددی وجود دارد.

اگر زن و شوهر با یکدیگر دعوا کنند و زوجه تقاضای دریافت مهریه‌اش را داشته باشد مرد باید مهریه را به او پرداخت کند. در همین راستا یکی از سوالاتی که پیش می‌آید این است که آیا می‌توان آپارتمان مسکونی را بابت مهریه توقیف کرد یا خیر؟ در این مطلب از مجله دلتا به موضوع توقیف آپارتمان برای مهریه می‌پردازیم.

توقیف آپارتمان به معنای توقیف اموال است. در قانون آمده است که توقیف آپارتمان یا منزل مسکونی در مرحله تامین خواسته یا همان توقیف اموال بلامانع است.

اما زوج می‌تواند نسبت به توقیف اموال اعتراض کرده و به عنوان مستثنیات دین برای رفع آن‌ها از دادگاه تقاضا کند.

مطابق با آنچه که در قانون ذکر شده است رویه‌های متعددی در این باره میان قضات وجود دارد و گاهی اوقات اموال توقیف نمی‌شوند.

اما در صورتی‌که منزل توقیف شود می‌توان نسبت به توقیف آن اعتراض کرد.

مراحل توقیف اموال برای مهریه
زن برای مطالبه مهریه خود می‌تواند از طریق اجرای ثبت اسناد رسمی یا دادگاه اقدام کند.

در صورت مراجعه به اجرای ثبت اسناد رسمی این امکان وجود دارد تا از اموال قابل توقیف شوهر استعلام گرفته شود.

مرجع صالح دیگر برای این مطالبه، دادگاه خانواده است. زن می‌تواند در دادخواست مهریه، تقاضای توقیف اموال مانند توقیف منزل مسکونی برای مهریه، هزینه حق‌الوکاله وکیل و هزینه تمبر را به دادگاه خانواده ارائه دهد.

اگر در موردی وی توانایی پرداخت هزینه دادرسی را نداشته باشد، این امکان وجود دارد که وی دادخواست اعسار (ناتوان از پرداخت) را به دادگاه خانواده تسلیم کند.

دادخواست اعسار زن در دادگاه بررسی و در صورت اثبات اعسار، وی از پرداخت هزینه دادرسی معاف می‌شود.

پیشنهاد مطالعه: برای آشنایی با نکات حقوقی آیا مهریه زن خیانتکار، پرداخت می‌شود؟ مطالعه کنید.

از قوانین جدید مهریه آگاه باشید

زمانی‌که یک زن و یک مرد به عقد یکدیگر در می‌آیند، مال معین شده‌ای را طبق توافق طرفین ضمن عقد برای زن در نظر می‌گیرند که مالکیت آن در اختیار زن بوده و هر گاه که بخواهد می‌تواند آن را طلب کند.

آشنایی با قوانین مهریه طبق توافق طرفین ضمن عقد، تفاوت‌های مهریه عندالمطالبه و مهریه عندالاستطاعه، قوانین جدید مهریه، مهریه تا چند سکه قابل اجرا و مجازست، آخرین وضعیت مراحل اجرا گذاشتن مهریه از مواردی مهم هستند که لازم است زوجین از آن‌ها اطلاع داشته باشند. در این مطلب از مجله دلتا به موضوع قوانین جدید مهریه می‌پردازیم.

ویژگی‌ها و آثار مهریه عندالمطالبه و عندالاستطاعه

عندالمطالبه بودن مهریه: به این معنی است که به محض امضای عقدنامه، زن اگر بخواهد می‌تواند با مراجعه به محاکم و دادگاه‌های خانواده یا مراجعه به اجرای ثبت بخواهد که مرد مهر یا قسمتی از مهریه را بپردازد.

عندالاستطاعه بودن مهریه: به این معنی است که زن زمانی می‌تواند مهریه خودش را مطالبه کند و مرد را ملزم به پرداخت آن کند که استطاعت پرداخت مهریه را به عهده زوج ببیند. یعنی مرد توان پرداخت داشته باشد. اگر توان پرداخت نداشته باشد زن این حق را نخواهد داشت.

قانون جدید مهریه در سال ۹۹ و ۱۴۰۰

در قانون جدید مهریه در سال ۹۹ برخی به اشتباه، گمان می‌کنند که اگر مهریه همسر مثلا ۵۰۰ سکه طلا باشد، مردان تنها ملزم به پرداخت ۱۱۰ سکه طلا خواهند بود.

در حالی‌که قانون مهریه سال ۹۹ در جهت حبس‌زدایی و کمتر کردن آمار زندانیان مهریه در نظر گرفته می‌شود.

بدان معنی است که پس از مطالبه مهریه توسط زن، تنها تا سقف ۱۱۰ سکه، محکومیت‌های مالی به همراه خواهد داشت.

یعنی زن می‌تواند تا سقف ۱۱۰ سکه طلا حکم جلب شوهر خود را از دادگاه بگیرد. اما مابقی مهریه نیز باید پرداخت شود.

مرد می‌تواند درخواست تقسیط (قسط‌بندی) بدهی را ارائه دهد. این مقدار تقسیط شده می‌تواند با تعیین میزان و شرایط اقساط توسط دادگاه، به زن پرداخت شود.

قوانین حاکم بر تعیین مهریه

• مهریه باید مشروع (قانونی) باشد و ارزش داد و ستد اقتصادی داشته باشد.
• زن باید بتواند مالک آن شود، یعنی مهریه باید قابل انتقال به وی باشد.
• تعهد و الزام به انجام کاری توسط شوهر می‌تواند به عنوان مهریه زن در نظر گرفته شود.
• عدم دسترسی به مهریه تعیین شده در زمان عقد، آن را باطل می‌کند.
• اجازه مالک در لحاظ نمودن اموالی که به شوهر تعلق ندارد، به عنوان مهریه ضروری است.
• مهریه باید قابل ارائه و تسلیم باشد. اگر زوج توانایی تسلیم آن را نداشته باشد اما زوجه قادر به تصاحب آن باشد، این مهریه نیز صحیح است.
• باید میزان مهریه به‌طور دقیق مشخص شود، وجود شک و شبهه یا تعیین چند چیز برای مهریه قابل استناد نیست.

آخرین وضعیت مراحل اجرا گذاشتن مهریه و توقیف فوری در ۱۴۰۰

توجه کنید مطابق بخشنامه‌ای که توسط ریاست محترم قوه قضائیه صادر شده است کلیه محاکم ایران از پذیرش دادخواست مهریه در ابتدا بدون مراجعه قبلی به اداره ثبت منع شده‌اند.

با این توضیح که چه وکیل مهریه داشته باشید یا خودتان به شخصه اقدام می‌کنید گام اول مراجعه به دفتر ازدواجی است که عقد آن‌جا ثبت رسمی شده است و در ادامه درخواست صدور اجراییه برای هر مقدار از مهریه.

گام بعدی مراجعه به اداره ثبت اسناد و املاک (اداره اجرای مهریه) است.

در اینجا اولا می‌شود زوج را ممنوع‌الخروج کرد و ثانیا می‌توان اموال او را درخواست توقیف داد و اگر اموالی نباشد و مشخصات را ندانید اداره مذکور از مراجعه ذی صلاح مثل راهور یا بانک استعلام می‌کند.

پیشنهاد مطالعه: برای آشنایی با نکات حقوقی آیا مهریه زن خیانتکار، پرداخت می‌شود؟ مطالعه کنید.